Aranzadik Galdakaoko webgunean «ETAkideak biktima gisa aurkezten ez direla» zehaztu du
TESTUA: Irati Alonso García
ARGAZKIA: Javi Buces Aranzadiko kidea, Binkeren artxibotik
EAJk eta PSE-EEk Udalak eta Aranzadik martxan jarritako Galdakao Oroimena webgunean «ETAKideak biktima gisa» agertzen direla salatu dute. Honen aurrean, Aranzadik presoak «eskubideen urraketa larrien biktima gisa sailkatzen ez direla» zehaztu du. Albiste honetan batu dugu elkartearen komunikatua.
Galdakaoko PSE-EEk Galdakao Oroimena webgunean «ETAkideak biktima gisa» aurkezten direla salatu zuen atzo eta salaketa honetara batu da EAJ. Binkek jaso duen moduan, alderdiek elkarrekin legez besteko proposamena aurkeztu dute gaur goizean Legebiltzarrean, ETAkideen izenak webgunetik kentzeko eskatzeko.
Udalak eta Aranzadik jarri zuten martxan Galdakao Oroimena webgunea eta salaketen aurrean, elkarteak erantzuna eman nahi izan du. Aranzadiren hitzetan, «Galdakaoko PSE-EEren idazkian aipatutako pertsonak ez dira giza eskubideen urraketa larrien biktima gisa sailkatzen».
‘Txapote’ ezizenez ezaguna den Xabier Garcia Gaztelu eta Jon Bienzobas «indarkeria politikoaren ondoriozko beste gertakari batzuek eragindako pertsonen zerrendan» aurkezten direla zehaztu du elkarteak. Zehazki, espetxe-politika eta salbuespenezko legeen aplikazioa sufritu dutenen artean agertzen direla azaldu dute.
Hauxe da, hitzez hitz, Aranzadik argitaratutako adierazpena:
«Aranzadi Zientzia Elkartea 2013tik ari da Euskal Autonomia Erkidegoko hainbat udalerritan ikerketa historikoko proiektuak egiten. Aldi historiko hauek Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak ‘Oroimen Historikoa’ eta ‘Gertuko Oroimena’ deitu ditu.
Horrelako proiektuetarako, jarduteko oinarrizko irizpideak nazioarteko estandarrak dira: egia, justizia, erreparazioa, ez errepikatzeko bermeak eta memoria. Giza eskubideen urraketa larrien biktima orok eta motibazio politikoko indarkeriaren ondoriozko beste gertakari batzuek eragindako beste edozein pertsonak du horretarako eskubidea. Beraz, azken hamarkadetan motibazio politikoko indarkeriatik eratorritako kasuak integratzeko tresna erabilgarria sortu nahi da.
Hala ere, erabilitako identifikazio- eta kategorizazio-irizpideek bereizi egiten dituzte giza eskubideen urraketa larrien biktimak eta motibazio politikoko indarkeriaren ondorioz sufrimenduak jasan dituzten pertsonak, giza eskubideen urraketa larrien biktimatzat hartu ezin direnak.
Beraz, Aranzadi Zientzia Elkarteak duela hamarkada batetik erabilitako kategorizazioak (galdakaooroimena.eus webgunean ikus daiteke) bereizi egiten ditu giza eskubideen urraketa larrien biktimak eta motibazio politikoko indarkeriaren ondorioz beste sufrimendu batzuk jasan dituztenak. Era berean, motibazio politikoko indarkeriak eragindako biktima edo pertsona bat sartzeko edo baztertzeko irizpidea ez da biktimagilearen baldintza, aurretik finkatutako kategorizazioa baizik.
Ondorioz, Galdakaoko PSE-EEren idazkian aipatutako pertsonak ez dira giza eskubideen urraketa larrien biktima gisa sailkatzen, baizik eta 7.3 kategorian sartzen dira:
7. Indarkeria politikoaren ondoriozko beste gertakari batzuek eragindako pertsonak.
7.3. Espetxe-politika eta salbuespenezko legeen aplikazioa.
Era berean, adierazi behar da aurreko paragrafoetan aipatutako gaiak, hau da, Aranzadi Zientzia Elkarteak aplikatutako metodologiaren azalpena, zehatz-mehatz azaldu zela Galdakaon udal-ordezkaritza duten alderdi politiko guztietako tokiko ordezkariei PSE-EEko ordezkaria barne, 2021eko ekainaren 16an.
Gainera, azalpenean zehar, planteatutako zalantza guztiei erantzun zitzaien, bileraren ondorengo edozein zalantza argitzeko Aranzadi Zientzia Elkarteko arduradunaren helbide elektronikoa eta telefonoa eman ziren, eta hernanioroimena.eus, tolosaoroimena.eus eta azpeitiaoroimena.eus webguneetarako estekak erraztu ziren, otsailean Galdakaon aurkeztutako webgunearen baliokideak.
Ondorioz, bileraren ondorengo egunetan eta proiektu osoan zehar (2021eko ekainetik 2023ko otsailera) bilera hartan zeuden ordezkari politikoek edozein zalantza argitu ahal izan zuten, Aranzadiko arduradunarekin harremanetan jarriz eta beste udalerri batzuetako webguneetan sartuz, irizpide metodologiko berberak eta giza eskubideen urraketa larriak eta motibazio politikoko indarkeriaren ondoriozko beste sufrimendu batzuk sailkatzeko irizpideak erabiliz.
Hala eta guztiz ere, 2021eko ekainaren 16ko bileraren ondorioz, ordezkari horiek ados egon ziren proiektua abian jartzearekin, eta horregatik aurkeztu zen proiektua 2021eko ekainaren 23an.
Gaur egun, EAEko sei udalerritan sei web orri daude, Galdakaon argitaratutakoaren antzekoak. Kasu gehienetan, parte-hartze prozesuak eta aurkeztutako emaitzak oso modu positiboan hartu dituzte, bai herritarrek, bai udalerri bakoitzeko ordezkari politikoek. Ildo horretan, aipatu behar da, Galdakaon bezala, gainerako herrietan ere proiektuak udal- ordezkaritza duten alderdi politiko guztien aldez aurreko adostasuna duela; beraz, sentsibilitate politiko desberdinen arteko oinarrizko akordioa da».
