BINKE

Goiko menua

  • Nor gara?
    • Lantaldea
    • Publizitatea
    • Gure egutegia
    • Babesleak
  • Binkekideak
    • Binkekideen zozketak
    • Egin zaitez Binkekide
  • Harremana

Menu nagusia

  • Albisteak
    • Aktualitatea
    • Aginke!
    • Sormene
    • Kabitik
  • Elkarrizketak
    • Elkarrizketa orokorrak
    • Enbaxadoreak
    • Berton inde
    • Gurera etorriak
    • Taldeka
    • Ostike!
  • Iritziak
    • Ohiko kolaboratzaileak
    • Herritarren iritziak
    • Gure berbaz
  • Erreportajeak
    • Erreportajeak
    • Atzera begira
  • Multimedia
    • Bideoak
    • Argazkiak
  • Hauteskundeak
    • Espainiako hauteskundeak
    • Udal-hauteskundeak
  • Nor gara?
    • Lantaldea
    • Publizitatea
    • Gure egutegia
    • Babesleak
  • Binkekideak
    • Binkekideen zozketak
    • Egin zaitez Binkekide
  • Harremana

logo

  • Albisteak
    • Itziar Atienzak 'Itxaso' telesailean parte hartu du

      2023-09-28
      0
    • Usansoloko kudeaketa batzorde berria urriaren 5ean eratuko da Txapelena baserrian

      2023-09-28
      0
    • Argizai Eskaut Taldeak 'Koskorrak' adar berria jarri du martxan

      2023-09-27
      0
    • Unai Etxezarragak Nepalera bidaiatuko du kulturen arteko hartu-emana zabaltzeko

      2023-09-27
      0
    • Larrabetzuko pilota elkartea Unkinako frontoian arituko da hamar astez

      2023-09-27
      0
    • Logela Multimedia konpainiak 'Anbotoko Mari' antzezlan multimedia eskainiko du Torrezabalen

      2023-09-26
      0
    • Click eta Click elkarteak Galdakaoren inguruko argazki lehiaketa antolatu du

      2023-09-26
      0
    • Galdakaoko II. Triatloi Txikian izena emateko epea zabalik dago

      2023-09-25
      0
    • Aukeren Azoka antolatuko da Galdakaon eguenetik zapatura bitarte

      2023-09-25
      0
    • Aktualitatea
    • Aginke!
    • Sormene
    • Kabitik
  • Elkarrizketak
    • «Santakurtzak gero eta jai hobeak dira, eta aurtengoak horren adibide izan dira»

      2023-09-25
      0
    • Gaizka Sainz: «Urte osoan izango dogu zabalik Elexaldeko igerilekuetako taberna»

      2023-07-24
      0
    • Nagore de la Torre: «Ez nuen inoiz imajinatuko tailer-denda propioa izango nuenik!»

      2023-06-19
      0
    • Agustin Aizpuru: «Udaletxearen kokapena herritar guztion artean erabaki beharko genuke»

      2023-05-23
      0
    • Yolanda Vicente: «Nire bezero asko jada nire lagun bihurtu dira»

      2023-05-23
      0
    • Itziar Atienza: «'Entrevías'-ekin adin guztietako publikora heltzea lortu dugu»

      2023-05-22
      0
    • Aritz Irusta: «Saioko taldekideak aspaldi ezagutu ditudan pertsonarik jatorrenak dira»

      2023-04-24
      0
    • Leire Bilbao: «Bizimodua da Yucatanen gehien somatu dudan aldaketa»

      2023-04-21
      0
    • Koldo Cuñado: «Epaile izateko ogibidea gastu bat da guretzat, ez onura ekonomiko ...

      2023-03-20
      0
    • Elkarrizketa orokorrak
    • Enbaxadoreak
    • Berton inde
    • Gurera etorriak
    • Taldeka
    • Ostike!
  • Iritziak
    • «(G)os(z)atzen», Irati Bediaga

      2023-09-25
      0
    • «Marmokologoak», Julen Gabiria

      2023-09-25
      0
    • «Arantzazu», Manu Etxebarrria

      2023-09-25
      0
    • «Gilead etxean», Ainara G. Goitiandia

      2023-07-24
      0
    • «San Inazioak», Manu Etxebarrria

      2023-07-24
      0
    • «Lagunzurtz», Izaskun Rekalderen Galdakaoko kuadrillaren iritzia

      2023-06-27
      0
    • «Estres digitala eta arreta», Gotzon Barandiaran

      2023-06-19
      0
    • «Kereizak», Manu Etxebarria

      2023-06-19
      0
    • «Aita, semea eta astoa», Antton Irusta

      2023-06-16
      0
    • Ohiko kolaboratzaileak
    • Herritarren iritziak
    • Gure berbaz
  • Erreportajeak
    • Euskararen komunitatea sendotzera goaz

      2023-09-25
      0
    • 1983ko uholdeak iruditan

      2023-09-25
      0
    • Hauek dira Galdakaoko Santakurtzetako pregoilari izateko 2023ko 15 hautagaiak

      2023-06-22
      0
    • Galdakaoko txokoak iruditan

      2023-06-19
      0
    • Carmen Almansaren margolanak

      2023-06-19
      0
    • Galdakaoko hauteskunde-egunaren zuzeneko jarraipena egingo du Binkek domekan

      2023-05-25
      0
    • Artea iruditan

      2023-05-22
      0
    • Udaberria 9 iruditan

      2023-04-24
      0
    • Antsietatea, etsai ikusezin eta ohikoa

      2023-03-20
      0
    • Erreportajeak
    • Atzera begira
  • Multimedia
    • Bideoak
    • Argazkiak
  • Hauteskundeak
    • Espainiako hauteskundeak
    • Udal-hauteskundeak
Atzera begira
Hasiera›Erreportajeak›Atzera begira›Egurbideen garrantzia gurean

Egurbideen garrantzia gurean

Binke
2021-06-18
258
0

Eduren pasarte historikoak
BINKE / 2021eko ekaina

Egurbideen garrantzia gurean

TESTUA: Edu Madina Etxebarria
ARGAZKIA: Edu Madinaren artxiboa

Herri-lurren inguruan idatzi neban aurreko batean, eta oraingoan egurbideen inguruan berba egitera nator Binkeren bidez. Aurrekoan be esandako moduan —binke.eus webguneko erreportajeen atalean irakurgai dagoz nik argitaratutako atal guztiak—, Galdakaoren sostengu-ekonomiko nagusia bere mendi zuhaizti komunak ziran; herri-lur eta egurbideen artean banatutakoak. Herri-lurrak herriaren beharrizanak asetzeko baliatzen ziran —aurreko kolaborazioan esan legez— eta egurbideak auzokideen etxeen beharrak asetzeko. Egurbideak —«suegurra», «egurças», «usa» edo «uesa» izenez be deitutakoak—, altuerako herri-lurren magaletan egoten ziran eta gorde egiten ziran sueteetako sugarri lez edo etxeetako obretarako. Estanislao J. Labayruren arabera, «egurza» berbak «leñero» esan gura dau —etxeetarako gordetzen dan egurra— eta izen honegaz ezagutu ziran Bizkaian helburu horietarako erabiltzen ziran mendiak. Juan Nuñez Larak bere 1342ko Koaderno Penaleko 31. artikuluan, «egurbide» berbari «usa» deitzen deutso: «En razón de los montes usas que ayan los fixos dalgo con el señor (…) para se aprovechar de ellos, para cortar madera, para façer sus casas quando las obieren de façer e para cortar leña para quemar».

Berbak alde batera utzita, eta herri-lurrekaz gertatu zan moduan, egurbideak asko murriztu zirean itxikeria, ardurabakotasun, udalaren kudeaketa txarra, interes partikular edo dana dalakoagaitik. Erdia baino gehiago desagertu egin ziran. Horregaitik, Santiago Abendaño abadeak auzitara eroan eban 1607. urtean garaiko Udala eta bere aurreko 30 urteetako agintariak korrejidorearen aurrera, berak egurbideen galtzearen arduradun izendatzeko eta berriz ez gertatzeko. Epaia Santiago Abendañoren aldekoa izan zan, eta horregaitik asko daukotso Galdakaoko herriak gizon honi eskertzeko; berari esker mantendu izan ebalako herri honek eta bere auzokideek bere ekonomia.

Holan ba, egurraren sostengua sustatzeko, mendi komunalak 10 herri-lur eta 10 egurbidetan zatitu ziren Galdakaon. Kontuan hartuta, gainera, mendi hauetako arbolak hamar urterik behin ebagitzen zirala, urtero bati egokitzen jakon urte horretako ebaketea. Hamar egurbideak hauek izan ziran, eta ordena hau jarraitzen ebagitzen ziran:

Lehenengoa «Olajaunbaso» izan zan, geroago «Careobieta» eta «Padarrola celai» gehitu jakozana, Padrola eta Erletxe artean. Bigarrena «Artola» izan zan, izen bereko auzoan. Hirugarrena Urgoitin egon zan, Burtotza mendiaren eta Erletxe artean. Laugarrena Uriburu inguruan egoan, Jugorarte. Bosgarrena «Obicorta» izenekoa, beranduago «Lupuola erreca y Olaran» eta «Gastelusolo» egurbideak gehitu jakozana. Seigarrena «Gaibe», «Arecha arroaga» eta «Garbe buru» gehituta, Lekubason. Zazpigarrena be Lekubason, «Sapoegui y Ossagaray». Zortzigarrena «Sapoegui» aurrekoan ondoan. Azkenaurrea «Pinoaga» Lekubason, «Ortuburu y Urrestui» gehituta. Eta azkena «Pagaza», «Lope Igartu, Olaeta y Aurlesa» gehituta ostean Zuhatzu eta Arteta artean, gaurko Maxam lehergaien enpresaren lurretan.

Albiste honekin lotuta...

Aurreko albistea

«Euskara eta estatuak», Aitzol Altuna

Hurrengo albistea

Lukainkulero: «Guk nahiago dugu Galdakaoko mugetatik kanpo ...

0
Partekatu
  • 0
  • +

Kategoria bereko albiste gehiago

  • Atzera begira

    Presoak Ganguren basobarritzen

    2022-12-26
    Galdakao
  • Atzera begira

    Santa Barbarako kaperak 110 urte

    2022-07-25
    Galdakao
  • Atzera begira

    Dardar egingo genuke 1935eko Bisita Orokorrarekin

    2020-02-20
    Binke
  • Atzera begira

    Goizean goizetik etorten zan «El lechero»

    2020-01-17
    Binke
  • Atzera begira

    Emakumeak, birritan ahaztuak

    2021-11-26
    Binke
  • Atzera begira

    Obusak Galdakaoko zeru ganean

    2021-07-16
    Binke

AKTUALITATEA

Aktualitatea

Itziar Atienzak ‘Itxaso’ telesailean parte hartu du

Hainbat proiektutan parte hartu du Itziar Atienza galdakoztarrak azkenaldian. Besteak beste, Disney Plus plataformaren 'Largas sombras’...
  • Usansoloko kudeaketa batzorde berria urriaren 5ean eratuko da Txapelena baserrian

    Usansolo
    2023-09-28
  • Argizai Eskaut Taldeak ‘Koskorrak’ adar berria jarri du martxan

    Galdakao
    2023-09-27
  • Unai Etxezarragak Nepalera bidaiatuko du kulturen arteko hartu-emana zabaltzeko

    Usansolo
    2023-09-27
  • Larrabetzuko pilota elkartea Unkinako frontoian arituko da hamar astez

    Usansolo
    2023-09-27

Argitaratzailea: Aitu elkartea © CC BY-SA 3.0
Lege Gordailua: BI-41-2016 | ISSN: 2444-9385
Babesleak: Galdakaoko Udala
eta Bizkaiko Foru Aldundia

680 74 32 11
info@binke.eus

Idatziguzu