Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko ekaina Udabarria itxi eta uda hasten dan hilabetea, bagil zein ekain izenez ezagutzen dogu. Gure hilabeteen izen bakoitzak bere jatorria dauka. Kasu batzuetan ortzi edo zerua izan da kontuan eta beste batzuetan hil horretako uzta. Ekain dala-eta, eguzkira jo dogu. Iparraldean, eguzkiari, ekhi esaten jako eta ekhi+gain>ekain bilakatu da. Eguzkiaren kokapenagaz dauka zerikusia, latineko solstitium>solstizio legez, hau da, udaren hasierako egun-argiagaz. Bagil dala-eta, uztarora jo dogu eta baba+(h)il>bagil bilakatu da. Hil honetan babak batzen dira. Gure babak, babazabalak dira, behar eta gura izan ezkero, berdetan euren zerukatik garandurik, lapikoan egosi eta jateko, eta gainetikoak sikatu