Estoniako hezkuntza sistema ikusten ikasi
Gemma Gutierrez Elexalde BHIko Erasmus+ proiektuaren koordinatzaileak eta Edurne Ruiz ingeleseko irakasleak job shadowing batean parte hartu zuten Viimsi Upper High School-en, Tallinn-etik (Estonia) 10 km-ra, gure Erasmus Ka120 akreditazio-proiektuaren esparruan.
Estoniako hezkuntza-sistematik ikasi genuen lehenengo gauza eskolek eta irakasleek daukaten autonomia da. Eskolek eta irakasleek askatasuna eta autonomia dute nola irakatsi nahi duten aukeratzeko. Hezkuntza-erakundeek ikasketa-planak eratu eta alda ditzakete, eskolako zuzendariaren gaitasunetan oinarrituta. Irakasleek egokitzat jotzen dituzten irakaskuntza-metodoak aukeratzeko askatasuna dute, baita ikasgelan praktika berritzaileak ezartzeko ere, pentsamendu kritikoa eta ikaskuntza esanguratsua sustatzeko asmoz. Zuzendaritza-taldeak irakasleak kontratatu, kaleratu, aurrekontua kudeatu eta irakasleen prestakuntza-beharrak antolatu eta ebaluatu ditzake.
Estoniak ikasketa-plan malguagoa abiatu du, ikasle bakoitzaren ikaskuntza-interes eta -beharretara hobeto egokitzen dena. Ikasleek malgutasun handiagoa dute beren ikaskuntza-bideak hautatzeko. Estoniako ikasketa-plana ikaskuntzarako, bizitzarako eta etorkizuneko lanerako beharrezkoak diren ezagutzak, trebetasunak eta ezaugarri pertsonalak garatzeko diseinatuta dago.
Esan dugun bezala, Estoniako ikasketa-plana gaitasun eta ezaugarri pertsonalak garatzera bideratua dago, hala nola heldutasun soziala eta emozionala, autoerregulazio-gaitasuna, gaitasun fisikoa, gaitasun digitala eta ikasleei azkar aldatzen den mundu bati aurre egiten irakastera.
Estoniara egin genuen bisitan atentzioa eman zigun haurrak txikitatik eskolara bakarrik joaten zirela ikustea. Autonomoagoak izaten ikasten dute. Beren erantzukizuna hobetzen dute eta toki guztietara garaiz iristen ikasten dute. Horrela, haur horiek nerabe bihurtzen direnean, eta hori da Viinsi eskolan ikusi duguna, oso independenteak eta autonomoak dira, irakasleek ez dute haien atzetik ibili beharetengabe beren zereginak egin ditzaten. Badakite zer egin behar duten, eta egiten ez badute, ondorioak badakizkite.
Viimsiko institutuak, zeinetan job shadowing-a egin genuen, 8 urte ditu, baina lehen egunean bezain garbi dago. Ez da pinturarik ikusten, ikasleen mahaiak garbi daude. Institutua ere lasaia da. Kontuan izan behar da jolasaldian ikasleak barruan geratzen direla, hotz handia egiten duelako. Eta ez dago zarata handirik, mahai-jolasetan aritzen dira, liburutegian irakurtzen dute, jangelara joaten dira, baina ia ez dute zaratarik egiten.
Estoniako ikasleek Unibertsitatera Sartzeko Azterketa edo Azterketa Nazionala ere badute, goi-mailako hezkuntzaren amaieran egiten dutena. Estoniera, Matematika eta Ingeleseko edo atzerriko beste hizkuntza bateko azterketa bat gainditu behar dute (Ingelesaren kasuan, Cambridgeko azterketetan B2 maila badute, ez dute azterketa nazionalean Ingelesa egin behar), baina azterketa nazional hori notaren % 20 baino ez da. Gainerao, % 80a goi-mailako bigarren hezkuntzako hiru ikasturteetan egindako ikerketa-lana da. Ikastetxe batzuek heldutasun-azterketa bat dute, Viimsi Upper Secondary School-en gertatzen den bezala. Azkenik, Viimsi institutuak maturity exam heldutasun-saria ere badauka, hau da, ikasleentzat interesgarriak diren gaiak kontuan izanda kanpoko hizlarien hitzaldietara joatea,institutuan hiru urtez ikasi dutenari buruz azterketa egitea, familiar baten edo beren lanpostu bereko beste pertsona baten job shadowing-a, eta, azkenik, institutua utzi aurretik ahozko azterketa bat egiten dute gaitasun bat edo bestea nola garatu duten azaltzeko.
2024ko urriaren 28tik 31ra bisitatu genuen Viimsi Upper Secondary School, eta ikasgai jakin batzuk batzuk ikuskatu genituen, hala nola Ingelesa, Zientziak, Gaztelania, Musika eta Plastika. Gainera, irakasleekin, ikasketaburuarekin, proiektu-zuzendariarekin eta ikasleekin hitz egin dugu beren eskola-esperientziari buruz. Hari buruz asko ikasi genuela ondoriozta dezakegu. Viimsi eskolaren funtzionamendua, ikuspegia, balioak eta ikasleen ibilbidea zehatz-mehatz azalduko ditugu.
Viimsi Goi Mailako Bigarren Eskolaren helburua ikasleen garapenean laguntzea da. Beraz, lidergo- eta ikaskuntza-jarduerak ikasleen beharretan eta aurretiko trebetasun eta ezagutzetan oinarritzen dira.
Viimsi eskolak bere ikasle-profila sortu du, bost trebetasunetan oinarrituta (XXI. mendeko trebetasunak): pentsamendu kritikoa eta arazoak konpontzea, komunikazioa, autozuzendaritza, lankidetza, sormena eta espiritu ekintzailea.
Curriculum nazionalean deskribatutako gaitasunak, ikastaroen ikaskuntzaren emaitzak eta curriculumetik kanpoko jarduerak lehen aipatutako trebetasunak bilatuz garatzen dira.
Eskolaren balioak presentzia, lankidetza, besteekiko irekiera, elkarrekiko errespetua eta etengabeko garapena dira. Ekimen sortzaileak, esanguratsuak eta ondo pentsatutakoak baloratzen dituzte.
Eskolaren helburua da ikasleen ikaskuntza eta ongizatea eragitea, irakasleak inspiratzea, ikasle-kontseilu aktiboa izatea, ikasketa-antolaketa malgua izatea, ikasleen zein irakasleen tutoretza, ikasteko modu desberdinak aintzat hartzea, eskola-tradizioak, elkarrekiko balioak, beste eskola batzuekin lankidetza eta kooperazioa.
Laburbilduz, job shadowinga egitea esperientzia oso aberasgarria izan da, eta uste dugu gure hezkuntza-sistemak badaukala zer ikasi Estoniakoarenetik.
Gure web orrialdean proiektuaren berri izan dezakezue www. erasmuselexalde.com
