LGTBIQ+ Fobiaren Aurkako Egunean adierazpena argitaratu du Galdakaoko Udalak
TESTUA: Irati Alonso García
ARGAZKIA: Teis
Gaur, maiatzak 17, LGTBIQ+ Fobiaren Aurkako Eguna da, eta honen harira adierazpen instituzionala argitaratu du Galdakaoko Udalak, «sexu eta genero identitatearen aukera pertsona guztien eskubidea dela aldarrikatzeko egunarekin bat eginez». Hemen batu dugu aho batez onartutako adierazpena, hitzez hitz.
Osasunaren Mundu Erakundeak 1990eko maiatzaren 17an homosexualitatea ezabatu zuen gaixotasun mentalen zerrendatik eta honen harira LGTBIQ+ Fobiaren Aurkako Eguna ospatzen da urtero. Galdakaoko Udalak bat egin du honekin eta horretarako adierazpen instituzionala argitaratu du.
Hau da adierazpena, hitzez hitz:
«Gaur 35 urte bete dira 1990eko maiatzaren 17an Osasunaren Mundu Erakundeak homosexualitatea gaixotasun mentalen zerrendatik kendu zuenetik. Beranduegi bada ere, 2018an transexualitatea patologien zerrendatik ere kendu zuen.
Azken urteotan kezka handiz bizitzen ari gara eskubideen aurkako mugimenduek defendatzen duten gorrotoaren diskurtsoa gobernu batzuek sustatzen dutela, LGBTI+ pertsonen aurkako legeak eta neurriak onartuz eta aurreiritziak eta estigmak sustatuz. LGBTI+ pertsonen aurka ez ezik, giza eskubideen eta demokraziaren beraren aurka ere badoaz arau horiek.
Lesbiana, Gay, Bisexual, Transexual eta Intersexualen Nazioarteko Elkartearen (ILGA) ‘Laws on Us’ azken txosten globalaren arabera, NBEko 62 estatuk sexu bereko pertsonen arteko sexu-harremanak kriminalizatzen dituzten legeak mantentzen dituzte 2024an. Horrek esan nahi du munduaren ia heren batean norbera izateak espetxe-zigorra, tortura edo heriotza ekar dezakeela. Besteak beste, Saudi Arabian, Brunein, Iranen, Mauritanian, Nigerian, Ugandan eta Yemenen homosexualitatea heriotza-zigorrarekin zigortuta dago oraindik. Lege horiek bizitzak suntsitzeaz gain, gorroto-krimenekiko zigorgabetasun-giroa elikatzen dute.
Azken hamarkadetan ikusi dugu herrialde batzuek urratsak eman dituztela LGBTI+ eskubideak aitortzeko. Hala ere, Errusia, Bielorrusia edo Estatu Batuak kontrako noranzkoan joan dira. Azken herrialde horretan, 20 estatuk baino gehiagok sustatu dituzte transei osasunerako sarbidea murrizten dieten arauak, eskoletan sexu-orientazioari buruz eztabaidatzea debekatzen dutenak edo eskola-kiroletik kanpo uzten dituztenak adingabe transak. Atzerapauso horien helburua identitateak ezabatzea eta kolektiboaren ahots ahulenak isilaraztea da.
Europar Batasunean eta gure inguruan ere zailtasunak izaten ari dira berdintasunean aurrera egiteko, Tratu Berdintasunerako eta Diskriminazio Ezerako Zuzentaraua duela gutxi kendu izanak erakusten duen bezala, kajoi baten 20 urte eman ondoren, adostasun faltagatik. Beste adibide bat izan zen 2019an Poloniako 100 udalerrik baino gehiagok «LGBTrik gabeko eremu» izendatu zutela beren burua, eta duela gutxi Erresuma Batuko Auzitegi Gorenaren epaia, trans pertsonen legezko nortasuna ukatzen duena.
Bereziki kezkagarria da Viktor Orbanek bultzatutako eta Hungariako Parlamentuak onartutako legeak, Europako erakundeei eta ordezkatzen dituen balio demokratikoei egiten dien erronkagatik. 2011n, Konstituzioa aldatu zuen homosexualen arteko ezkontzak debekatzeko; ondoren, bikote horiek adoptatzea debekatu zuen, eta, duela gutxi, Parlamentuak zuzenketa bat onartu du, praktikan Budapest Pridek bultzatutako LGBTI+ harrotasunaren martxa egitea debekatzen duena.
Euskadin, LGBTI+ eskubideen egoerak aurrerapen handia izan du azken hamarkadetan. Hala ere, egoera nabarmen hobetu daiteke. Zoritxarrez, azken asteotan eraso LGTBIfoboak ikusi ditugu gure kaleetan, baita ordezkari politikoen aurkakoak ere. Hala erakusten dute Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak egindako Euskadiko gorroto-gertakariei buruzko txostenak edo Eraberean Sareak eta Berdindu LGBTI+ arreta-zerbitzuak egindako txostenek, non aipatzen den LGBTI+ pertsonek jartzen dituztela diskriminazioagatik salaketa gehien.
Horregatik, bidezko haserrea adierazteaz gain, Galdakaoko Udalak LGTBI+ pertsonentzako harrera-erakunde publikoa dela adierazi nahi du. LGBTIQ+fobiarik gabeko eremuak izatea nahi eta deklaratzen dugu. Adierazpen hau egitateetara eramateko:
Gure administrazioetako langile guztiak prestatzea eta sentsibilizatzea, LGTBI+ kolektiboari aplikatzen dizkioten legeak behar bezala bete ditzaten.
Hungariako Parlamentuak onartutako legea gaitzesten dugu, eta elkartasuna adierazten diegu herrialde horretako LGBTI+ pertsonei eta erakundeei.
Espainiako Gobernuari eskatzen diogu ahalik eta neurri gehien har ditzala Europako erakundeetan, Europar Batasun osoan giza eskubideak bermatzeko, bai eta tratu-berdintasunari eta diskriminaziorik ezari buruzko zuzentarauaren beharra defendatzeko ere.
Eusko Jaurlaritzari eskatzen diogu LGBTI+ pertsonen errealitatea berdintasun-politika publikoen agendan txertatzen jarrai dezala, Tratu-berdintasunaren eta diskriminazioaren aurkako borrokaren Legea formalizatuz, bai eta genero-identitateagatik ez diskriminatzeari eta transen eskubideak aitortzeari buruzko 4/2024 Legea ahalik eta denbora laburrenean gara dezala ere. Era berean, Eusko Jaurlaritzari eskatzen diogu, EUDELekin, Eusko Legebiltzarrarekin eta gizarte-elkarteekin batera, lantalde bat sor dezala, 2023ko maiatzaren 4an eta 2025eko martxoaren 13an Eusko Legebiltzarrean onartutako ekimenen arabera.
Galdakaoko Udalak,konpromiso hauek hartzen ditugu:
Adierazpen batekin elkartasuna adieraztea eta gure udalen aurrean gaitzespen-kontzentrazio batera deitzea ezagutzen den edozein LGTBI+fobia-salaketaren aurrean, elkarteekin lankidetzan.
Bereziki sentiberak izatea eta gure udalerrian LGTBI+ kolektiboarekiko edozein gorroto-diskurtsoren aurrean irmoki erreakzionatzea.
LGBTI+ pertsonen eskubideak babestea, haien ikusgarritasuna, laneratzea eta hasi nahi dituztenen trantsizio-prozesuetako zailtasunei buruzko informazioa eta laguntza bultzatuz.
LGBTI+ politika integralak garatzea, LGBTI+ elkarteekin lankidetzan, eta LGBTI+ pertsonen errealitateari buruzko sentsibilizazio-kanpainak bultzatzea, batez ere maiatzaren 17an eta ekainaren 28an».
