Harpidetu zaitez

Jon Gomez Garai

Julen Diez: «Egiten duzun hori ahalik eta ondoen egin behar da, parrandak barne!»

2017-07-21
Julen Diez, triathloilariaBINKE / 2017ko uztaila «Egiten duzun hori ahalik eta ondoen egin behar da, parrandak barne!» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Ander Arrieta Ikasketak bere pasiora lotu ditu Julen Diez kirolari galdakoztarrak. Eta bere pasioa ari da bera profesionalizatzen, baina horrek ez du beldurtzen, eta parrandarako tarteak ere atera behar direla dio. Orain arte lortutako emaitzek agerian uzten dute zer esana emango duen herritarra dugula Diez, hamarrekoa! Udako egunak hemendik egin behar dituenaz baliatu gara bera eta tratloi mundua hurbilagotik ezagutzeko. Nor da bizikletaren koadroan zuri begira daramazun argazkiko gizona? Aitite da. Dagoeneko bost urte dira hil zenetik eta bera

«Linoa gurean»

2017-07-21
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko uztaila Gaur, edozein dendatan erosi geinkez linozko soinekoak. Gurean be, ezagutu izan dogu linoaren kultura, linaza, linazasoro toponimo eta abizenak bitarteko. Linoa, udagoieneko San Lino inguruan ereiten zan gurean eta behin San Juanetatik lasterrera ebagi. Lino-landaretik lino-harirako bidea luzea zan. Behin lino heldua ebagi ezkero, ondo sikatzen zan eguzkitan. Hazia garandu eta gero, lino-bedar sikua, ur putzu baten sartzen zan ondo beratuteko. Jarraian barriro sikatu ondo eta jo-jo-jo egiten zan hariak aterateko. Linoa jo-jo ostean, ezpatatu egiten zan eta azalak apartatu hariari. Behin horra ezkero, kardatu egiten zan linoa eta gero fin-fin irun gorueta bidez.

«Arratoiak herrian», Jon Uribarri

2017-07-21
Jon Uribarri AtutxaBINKE / 2017ko uztaila Arratoiak herrian Txikiak dira —edo ez—, lau hankakoak eta hortz zorrotzak dituzte. Arratoiek lur azpian dute bizilekua eta estoldetatik edo erreka bazterretan ibiltzen dira. Ur isurien artean dabiltzan bitartean, jendeak ez ditu ikusten eta ez dute arazorik eragiten baina lur mugimendu bat gertatzen danean —eraikin bat suntsitu edo obraren bat egin— arratoiek ihes egiten dute parke, kale edo etxebizitzetara. Arratoia hiri inguruneei lotutako animalia da, eta herritar bakoitzeko batez beste gutxienez bi arratoi daudela kalkulatzen da. Gainera, hiri eta etxebizitzetan hainbat kalte material eragiten dituzte. Ugaltze tasa handia dute eta izurri horren kontrako borroka

«Bozkatuko dut», Kepa Apellaniz

2017-07-21
Kepa Apellaniz ValleBINKE / 2017ko uztaila Bozkatuko dut Azaroaren 5ean, Galdakon aukera izango dugu bozkatzeko. Ez da bozka arrunt bat gehiago izango, lehenengoz Euskal Herriaren etorkizunari buruz gure erabakia gauzatzeko aukera izango dugulako. Egun horretan, ni ere kalera irtengo naiz eta erabaki honetan parte hartuko dut. Bozkatuko dut, erabakitzeko eskubidea gurea delako, herritar guztiena, eta eskubide demokratikoa denez, askatasun osoz nire bozka emango dut. Bozkatuko dut, guri dagokigulako gure etorkizunari buruz erabakitzea, eta erabaki horretan bakoitzak nahi duena bozka dezakeelako, aldeko zein kontrako. Bozkatuko dut, gurea den eskubide hori gauzatu eta aukera berdina bermatzen duen egoera berri baten alde egingo

Aitzol Altuna: «Erromatarren aurretik hemen euskararik berba egiten ez zala esatea astakeria hutsa da»

2017-06-16
Aitzol Altuna, historialariaBINKE / 2017ko ekaina «Erromatarren aurretik hemen euskararik berba egiten ez zala esatea astakeria hutsa da» TESTUA ETA ARGAZKIA: Jon Gomez Garai Gure historian arduratuta dabilen historialaria da Aitzol Altuna (Galdakao, 1971), eta baita gure hizkuntzaren jatorriaz ere. «Azken boladan euskararen inguruan esan diren egiak eta gezurrak» desberdintzen badakizki, eta azken horiek deuseztatu nahian dator liburu berri bat argitaratuta. Datorren ekainaren 19an aurkeztuko du liburua (Galdakaon, Gandasegi ikastetxeko areto nagusian 19:00etan), baina lehenago Binkeren irakurleei aurrerapentxo bat eman gura izan die. ETBko «Baskoniako historia bat: euskalduntze berantiarra» dokumentalaren karira omen dator zure liburua. Zergatik? Berez 400 urte daukazan

Iraia Goitia: «Emakumeok ardurazko kargu gutxiago ditugu lantegietan»

2017-06-16
Iraia Goitia, soldatzaileaBINKE / 2017ko ekaina «Emakumeok ardurazko kargu gutxiago ditugu lantegietan» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Ander Arrieta Askori arraro egingo zaie, akaso, gizonezko bat «emakumeen munduan» lanean ikustea edo emakume bat «gizonen munduan» fin dabilenaz ohartzea. Arraro, ezohikoa den zerbaiten zentzuan. Hiztegi entziklopedikoan «arraro» berba sartuz gero, ordea, «preziatua» edo «apartekoa» ere izan daiteke. Bada, hiru hitz horien konbinazio bikaina da Goitia soldatzailea: preziatzen duen ogibide arraroak aparteko egiten duelako. «Ezin zaitugu fabrikan onartu ez dugulako emakumeentzako aldagelarik»… Ez esan gehiago, ezagunegia egiten zait eta esaldi hori! Emakumeentzako aldagelarik ez duten hainbat lantegi ezagutu ditut, enpresari batzuei ez zaielako

Paco Etxeberria: «Herrietako zinegotziek ere memoriaren beharra dute»

2017-06-16
Paco Etxeberria, forentseaBINKE / 2017ko ekaina «Herrietako zinegotziek ere memoriaren beharra dute» TESTUA: Jon Gomez GaraiARGAZKIA: Gotzon Almaraz Memoria historikoa berreskuratzearen alde lanean ari den Galdakao Gogora taldeak, aurten antolatutako OroimenOrokorroean Astearen baitan, Paco Etxeberria forentse ezagunaren hitzaldia antolatu zuen; tartetxo bat atera zuen Etxeberriak BINKEren galderak erantzuteko. Dagoeneko 80 urte pasa dira faxistek Euskal Herria «hartu» zutenetik, beranduegi egia berreskuratzeko? Lehenago hasi beharko genuke nire ustez. Denok dugu erru partea horretan, baina azken boladan kontzientzia pizten hasi gara. Herritarrei iraganeko pasarte lazgarriek arduratzen diete, eta intimitate pertsonaletik gizarte osoaren ardura izatera pasa da orain 80 urte gertatutakoa. Beraz, eta

«Bagil zein ekain»

2017-06-16
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko ekaina Udabarria itxi eta uda hasten dan hilabetea, bagil zein ekain izenez ezagutzen dogu. Gure hilabeteen izen bakoitzak bere jatorria dauka. Kasu batzuetan ortzi edo zerua izan da kontuan eta beste batzuetan hil horretako uzta. Ekain dala-eta, eguzkira jo dogu. Iparraldean, eguzkiari, ekhi esaten jako eta ekhi+gain>ekain bilakatu da. Eguzkiaren kokapenagaz dauka zerikusia, latineko solstitium>solstizio legez, hau da, udaren hasierako egun-argiagaz. Bagil dala-eta, uztarora jo dogu eta baba+(h)il>bagil bilakatu da. Hil honetan babak batzen dira. Gure babak, babazabalak dira, behar eta gura izan ezkero, berdetan euren zerukatik garandurik, lapikoan egosi eta jateko, eta gainetikoak sikatu

«Emaginak», Jasone de Dios

2017-06-16
Jasone De Dios IdigorasBINKE / 2017ko ekaina Emaginak Emaginoi, hainbat izenekin ezagutzen gaituzte hizkuntza ezberdinetan: comadrona, gazteleraz, midwife ingelesez; hebamme alemanez…Niri gehien gustatzen zaidana sage-femme da, frantsesez emakume jakintsua esan nahi duena. Pasa den maiatzaren 5ean Emaginaren Nazioarteko Eguna ospatu genuen ofizio honetan ari garen guztiok. Baina, zer dakite herritarrek guri buruz, edota gure betebeharrei buruz? Nik neuk, orain dela bi urte ezingo nukeen galdera hori zehaztasunez erantzun. Gehienbat haurdunaldi, erditze eta erditze-osteko garaiarekin erlazionatzen gaituzte, baina emaginok emakumearen bizitza osoan zehar egoten gara presente, une zoriontsuetan, baita hain politak ez diren beste hainbat egoeratan. Emakumearen euskarri izatea da gure

«Salatu aurretik», Eulogio Milikua

2017-06-16
Eulogio Milikua MendozaBINKE / 2017ko ekaina Duela urte pare bat inguru, Eusko Jaurlaritzak Berria egunkariari murriztutako diru laguntzak salatzeko eskaera heldu zitzaidan. Aurreneko momentuan salaketarekin bat egin nuen baina «senak» itxaroteko esan zidan. Berria egunkaria komunikazio alorreko beste negozio bat den ikuspegitik, zer nolako faborea egiten diogu erakunde publikoen diru-laguntzen menpekotasuna defendatzean? Ez litzateke egokiagoa izango bezero, bazkide edo harpideduna egitea ekonomikoki negozio bideragarria izateko? Zein da euskarari ematen diogun balioa? Sentimentala bakarrik? Duela hilabete batzuk, Binken, Galdakaoko biztanleriaren %65ak euskara jakin edo eta ulertzen duela aipatzen zen eta horietatik %11k euskara darabilela beraien egunerokotasunean. Nolako eragin ekonomikoa izango luke

Josu Sierra: «Ikasturtea errepikatzeak ez du ezertarako balio»

2017-05-19
Josu Sierra, psikologoa eta ikerlariaBINKE / 2017ko maiatza «Ikasturtea errepikatzeak ez du ezertarako balio» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Gotzon Almaraz Hezkuntza etxetik hasten da, eta askoren ahotan dagoen ardura da ez ote duten guraso askok horixe bera ahaztu. Baina egia da erakunde publikoek, alderdiek eta nazioarteak, orohar, eragin handia dutela gure seme-alaben hezkuntzan. Bai behintzat hezkuntza sisteman. Eta horren kalitateaz arduratuta jo dugu Sierra adituarengana. Oraintsu argitaratutako PISA informearen emaitzak «Euskadik gainditzen ez dituela» esan dute askok. Iritzi berekoa zara? PISA txostenak ez du markatzen gainditze edo ez gainditze-nota bat, partaideen emaitza ELGAren —Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea— emaitzarekin alderatzen

«Maiatz-loreak eta erleak»

2017-05-19
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko maiatza Maiatz edo lorail aldean erleak ikusten dira lorerik lore. Erlea eta gizakia beti egon dira alkarren ondoan; batetik, eztiagaitik eta bestetik argizariagaitik. Erlearen inguruan esaera asko gorde da, esaterako: “erle joanak eztirik ez”; “ erleak eztia eta ezpia”; “ maiatz hotz, ez hauts ez bihotz”. Erlauntza, lehenago, etxe edo eta inguruan kokatzen zan eta gehienetan gaztaina-enbor harroetan. Erlearen garrantzia dala-eta, aiko zer gertatzen zan etxeko nagusia hilten zan egunean. Etxagunaren alarguna edo eta etxaguntzarako izendatua, erlauntzara joaten zan parte emoten. Hiru golpe emoten eutsazan erlatokiari eta esan: Erletxuok, erletxuok, eizue argizaria, nagusia hil da
1 … 114 115 116 117 118 … 120