Harpidetu zaitez

Jon Gomez Garai

Endika Zinkunegi: «Jolas, joko eta kirolek ume eta gazteen garapenean duten eragina aztertu gura dugu»

2018-04-20
Endika Zinkunegi, hezitzaileaBINKE / 2018ko apirila «Jolas, joko eta kirolek ume eta gazteen garapenean duten eragina aztertu gura dugu» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIA: Endika Zinkunegi Eguzkibegi Ikastolak, «Nolako jolasa, halako gizartea» izenburupean, tailer bibentzial doako eta irekia antolatu du maiatzaren 5erako. Endika Zinkunegi (Usurbil, 1977) izango da gidaria, Ikastolen Elkarteko Bizijolas egitasmoko kidea eta gorputz hezkuntza zein aisialdiko formazio saioak eskaintzen ditu. Zenbateko garrantzia du haurraren aisialdiak bere garapenean? Erabatekoa. Haurren garapenean denak du eragina, ez bakarrik eskola barruan gertatzen denak. Gainera, aisialdia denbora libretik egiten dugun aukeraketa propioa dela uste dugu, baina benetan subiranoak al gara gure aisialdia programatzerako

Jon Ander Ortuondo: «Euskaldunok ez dakigu gure lana ondo saltzen»

2018-04-20
Jon Ander Ortuondo, ekintzaileaBINKE / 2018ko apirila «Euskaldunok ez dakigu gure lana ondo saltzen» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Julio Legarretaetxebarria Krisiak adimena zorrozten duela zioen Albert Einstenek. Krisiagatik izan edo ez, badira adimena zorrotz duten lagunak eta euren barneko hobetzeko nahiak proiektu berriak asmatzera eramaten dituztenak. Ekintzaileak dira horiek, eta euretariko bat etxean dugu, Usansolon. Ordea, Boroan hartu gaitu, bere estudioan, erreminta «arraroz» inguraturik. Euskaldunak, kulturalki, beti ibili izan gara asko bizikletan. Baina ondo ibiltzen badakigu? Italiara ikastera eta lanera joan nintzanean bizikleta bizitzeko beste era asko ezagutu nebazan eta kritiko bihurtu nintzan hemengo ikuspuntu orokorragaz. Han bizikleta bizitzeko modu

«Artoa»

2018-04-20
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2018ko apirila Artoa izenez ezagutzen dogun jakia XVII. mendean Ameriketatik ekarritakoa dogu. Guk bageunkan aurretik, «artatxiki» (gazt. mijo) deritxaguna, baina Ameriketakoa emankorragoa suertatu zan eta gure soloak artaduiz bete ziran pertsona zein ganaduen elikagai legez. Artoaren ereitza azaltzeko esaera pare batera joko dogu. Aiko: «San Jurgi, artoak ereiteko goizegi» (apirilaren 23a); «San Marcos, artoak ereinda balegoz» (apirilaren 25a); beraz, hazeguna, apirilaren 24a. On Jose Miguel Barandiaranek, Martin Txikiren mito baten esaeran, besteak beste, hauxe dakar: «Orri irtete arto ereite». Artoaren kultura garrantzitsua izan da gurean eta gariagaz batera biak elikagai oinarrizkoak. Gariak bere maila izan dau

«Motxiladun umea», Ainhoa Gutierrez

2018-03-16
Ainhoa Gutierrez SantorcuatoBINKE / 2018ko martxoa Motxiladun umea Ostirala, ikastolara noa poz-pozik, gaur eguerdi aldera aitite etorriko baita nire bila. Aita eta ama ikustera joango gara, Mirentxinen furgonetan, eta bertan nire beste lagunekin arituko naiz jolasean. Bidaia oso luzea da, 12 ordukoa, baina Ametsekin inoiz ez naiz aspertzen. Joarrek negar egiten du, zorabiatu egiten da, baina, hala ere, hilero egiten du bidaia. Aita eta ama ikusiko ditugu. Bazen garaia! Luze egiten da itxaronaldia, laburregia goxo egoteko tartea. Baina furgonetara sartu eta Amets ez dago. Non dago? «Ama etxean du jada», erantzun didate. Pozik jarri naiz, aldi berean triste. Nireak oraindik

«Nahi eta ezin», Alex Garcia

2018-03-16
Alex Garcia TejedorBINKE / 2018ko martxoa Nahi eta ezin Gero eta zailagoa izaten da kalean neskak eta mutilak jolasean ikustea. Orduak eta orduak eman genituen batzuk kalean gora eta behera bazterrak nahasten. Eta beldur naiz irudi hori ez ote den berriro ikusiko, gure kulturaren zati bat galtzeko zorian baikaude. Zoritxarrez, herriak eta hiriak antolatzeko eta eraikitzeko eredu berriek haurren bizi-kalitatea kaltetzen dute. Autoek kentzen duten espazioa alde batera utzita, kaleko jolasa, gaur egun, parkeetara mugatzen da. Orokorrean, espazio mugatuak izaten dira, gehiegizko babesarekin, elementu natural bakoak eta irudimenari tarterik uzten ez diotenak. Tristea bada ere, zenbait kale eta plazetan pilotarekin

Leire Apellaniz: «Handiaren arrakastari esker hobeto entzungo gaituzte kanpoan»

2018-03-16
Leire Apellaniz, zinemagilea eta ekoizleaBINKE / 2018ko martxoa TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Maren Gonzalez Azken asteotan zeresan handia eman du hamar Goya sari irabazi dituen Handia filmak. Sariak irabazi izanagatik eta, irabazi gabe ere, lanak berak duen handitasunagatik. Handitasuna, berbaren zentzu guztietan, proiektu honen atzetik egon den lan-taldea deskubritzen hasi eta, euren artean, galdakoztar bat ere dagoela deskubritu dugulako. Hilabeteko protagonistaren ekoizpen etxeak Handiaren thrillerra eta making off-a egin ditu, baina zinemagintzako proiektu potoloagoak dituela ere jakin dugu. Berlinale Nazioarteko Zinemalditik iritsi berri harrapatu zaitugu Donostian. Pozik igartzen zaitugu! Pozez zoratzen gaude! Bertara gure proiektuek zelako harrera duten ikustera joan

Usansoloko Orfeoia, desagertzeko zorian

2018-03-16
Belaunaldi berrien faltanBINKE / 2018ko martxoa Usansoloko Orfeoia, desagertzeko zorian TESTUA ETA ARGAZKIA: Jon Gomez Garai Belaunaldien arteko aldaketa barik daramatza ia 34 urte Usansoloko Orfeoiak. Herria orfeoi barik geldituko denaren beldurrez, gazteei dei egin gura diete, «kantatzeko edozein estilo dala be, orfeoira hurreratu daitezan». Abestea izugarri gustatzen zitzaion lagun talde bat sarri ibiltzen zen Usansoloko tabernetatik kantuan, 1984. urtean «kaleko afizio horri buelta bat emon eta talde ofiziala sortzeko asmoz alkartu ginan arte». Horrela kontatu diote Binkeri Marisa Gonzalez Usansoloko Orfeoiko presidenteak eta Agustin Aizpuru idazkariak. Taldea sortzeko ideiak aurrera egin zuenez, elkartzen hasi ziren urte berean abesbatza sortzeko

«Udabarriaren mitoa»

2018-03-03
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2018ko martxoa Martiaren 21ean hasten jaku udabarria. Neguko solstiziotik eguna hazten etorri jaku eta eguna eta gaua bardintzeari «ekinozio» deritxagu. Latineko berba konposatu batetik dator: «aequinoctium (aequus= bardina eta nox= gaua)», hau da, luzari berbera egunak eta gauak. Zientziaren argitasuna agertu aurretik, mito bidez azaltzen izan jaku, besteak beste, udabarriaren hasiera. Greziar mitologiara joko dogu lehenengo. Zeus eta Demeter (Ceres, latinez) andragizonak ziran eta Persefone izeneko alaba bat eukien. Egun baten, Hades, hilen eta inpernuetako jainkoak, bahitu egin eban Persefone. Demeter bila ebilen eta aurkitu ezinean esan eutsan Zeusi: «Persefone ez badeustazu neuganatzen, aurten ez da

«Carpe Diem», Amaia Sagredo

2018-02-16
Amaia Sagredo GorospeBINKE / 2018ko otsaila Carpe Diem Azkenaldian nahiko arduratuta nabil. Denboran gero eta arinago bidaiatzen ari naiz. Beti aurrera, egunak, hilabeteak, urteak… beti aurrera. Izugarrizko abiaduran doan tren honetako leihatiletatik ene bizitzako pasarteak fotograma gisa ikusiz. Konturatu naiz, baina, fotograma horien ordena faltaz. Jauzi itzelak ematen dituzte denboran zehar. Orain, iraganeko gertakizunek, bat batean geroaldira egiten dute salto; oraindik gertatu ez baina amestu ditudan oroitzapenetara, hain zuzen ere. Berriz iraganera. Non dago momentu honetako, gaurko momentua? Auskalo. Orainaldia leiho gardena da. Leihotik begira orduak eman arren, barrutik kanpora begiratzean geroa ikusiko dugu; eta kanpotik barrura, iragana. Gutxitan izango

«Hipokritak», Ander Chamizo

2018-02-16
Ander Chamizo MendikoteBINKE / 2018ko otsaila Hipokritak Hipokritak esaten dudanean ez naiz bere burua Europa «Bakearen Nobela» izendatu duenaren hipokrisiari buruz ari. Ezta Afrika ustiatu eta mugak hilotzez osatutako harresiak eraikitzen duten Estatuen buruzagien inguruan ari. Egoera hau ezagutzen duten herritarrez ari naiz, galdakoztarrez. Egoera jasanezina dela pentsatzen dutenez. Sistema aldatu nahi dutenei buruz, nahiz eta hainbat pribilegio edo printzipioz pribilegio gisa ikus daitezkeenak galtzeko prest dauden herritarrez ari naiz. Bai, hipokrita hutsak dira, sistemaren barruan daude, soldatapekoak. Kontraesanez josiak. Baina aizu! Zure burua beste talde batean ikusten baduzu, zure bizimodu-maila merezi duzula uste baduzu, ekonomiaren kudeaketa ondo egiten duten

Atxutegitarrak: «Galdakoztar gehienak segregazioaren aldekoak dirala esango geunke»

2018-02-16
Atxutegitarrak, youtuberrakBINKE / 2018ko otsaila TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Julio Legarretaetxebarria Etxe txiki bateko sei kidek aspertzeko tarterik ez badute ere, urtebete da Atxutegi Gutierrez familia usansolotarrari beste zeregin bat gehitu zitzaiola etxean: gazteen artean moda-modan dagoen YouTuberrak bilakatzea. Horrela ba, domekero bideo berria grabatu eta argitaratzen dute euren YouTube-ko kanalean Mikel, Jon eta Ane anai-arrebek. Etxe txiki bihotz handi dira eta euren bideo guztiak «Zabaldu atea eta sartu barrure!» esaldiarekin hasten dituzte. Gonbidapen hori Binkeri egin diote oraingoan, euren etxeko berotasunera sartu eta solasaldi atsegina izateko. Ezer baino lehen, zuen YouTube-ko kanalaren izena ez al da ETBko saio baten

«Marti zein martxo»

2018-02-03
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2018ko otsaila Urtearen hirugarren hilabeteari «martxo» deritzagu, baina Gorbeialdean «marti» be badarabilgu oraindik. Biak maileguak: marti < lat. martis-etik dator eta martxo < lat. martius-etik. Marte «gerraren jainkoa» zan erromatarren mitologian. Marti, zaharragoa da martxo baino. Latineko martius berba, bilakatzen joan zan gaztelerara bidean, «1. yod» bitarteko. Hau da, martius > martxo > marzo (fortiare > fortxar(e) > forzar, lez, (hortik «bortxatu»). Euskerak, bilakaeraren erdian hartu eban mailegua eta zaindu «TX»; gazteleraz «Z»-raino joan da. Horregaitik, euskerak gorde dituen erdibideko maileguak interesgarriak dira gazteleraren diakronia argitzeko. Gorbeialdean non darabilgun «marti»? Ba aiko, martizena, astearen bigarren eguna;
1 … 111 112 113 114 115 … 120