Harpidetu zaitez

Jon Gomez Garai

Andrea Arrizabalaga: «Ni behintzat ez naiz nire irudiaren esklabo sentitzen»

2019-04-30
Andrea Arrizabalaga, ETBko kazetariaBINKE / 2019ko apirila «Ni behintzat ez naiz nire irudiaren esklabo sentitzen» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Gotzon Almaraz Gure etxeko egongelara sartzen da egunero, ETBko albistegien bitartez, munduan gertatzen direnak guri kontatzeko. Bost urtez Teleberriko aurkezle izan ostean, kaletik aritzen da zuzenekoak egiten, berak ikusi eta ikertzen dituenak protagonista egiten. Bazen ba norbaitek protagonista bilakatzeko garaia kazetari eta aurkezle galdakoztarra. Kontziente zara albisteak milaka pertsonei kontatzeak dakarren arduraz? Bai, derrigorrez. Kazetaria izateak hori dakar, horregatik ezin dituzu gauzak edozein modutan kontatu. Gaiaren arabera, albistea asko zaindu behar da, «amarillismoa» saihestu ahal den neurrian, objektiboa izan… Badakit nire

Gorka Menendez: «Zientzia farmazia-interesen esku dagoela ematen du»

2019-04-30
Gorka Menendez, ingurugiro zientzialariaBINKE / 2019ko apirila «Zientzia farmazia-interesen esku dagoela ematen du» TESTUA: Ixone Muñiz Arana Ingurugiro Zientzietako karrera amaitzean, Gorka Menendez Bacetak (1986, Galdakao) tesia etnobotanikari buruz —landareen erabilera tradizionala ikertzen duen zientzia— egitea erabaki zuen. Bost urtez aritu zen Gorbeialdeko baserrietatik adinekoei elkarrizketa etnografikoak eginez eta sendabelarren inguruko datuak jasoz. Medikuntza ofizialak gure beharrizan guztiak asetzen dituela uste duzu? Medikuntza ofizialak milaka lagunen osasuna kudeatu behar du eta horrek asko mugatzen du gutariko bakoitzarengan jartzen duen arreta. Ospitaleak normalean masifikatuak egoten dira eta askotan gu eroso sentitzea baino, modu efizientenean «konpontzea» helburua duten faktoriak dirudite. Gainera, gehienetan

Begiradak

2019-04-19
Galdakao Gogora elkartea, galdakaogogora@gmail.comBINKE / 2019ko apirila Begiradak TESTUA: Nagore Ferreira ZamalloaARGAZKIA: Espainiako Liburutegi Nazionaleko artxiboa Gerrea hur egoan, ate joka, eta 1936ko bagilaren 15ean sartu zan bete-betean gure herrira. Francoren tropak harro eta pozarren egozan, Galdakao lorpen handia zan, eta Bilbo hantxe bertan egoan. Askorentzat euren bizitzako egunik gordinenak hasteko egozan. Nazionalak herrian sartu ziranean hasi zan errepresinoa, atxiloketak, jazarpena… Inuntziaga txaleta behin-behineko kartzela bihurtu eben. Gaur egungo Iturrondo plazea eta Juan Bautista Uriarte kalearen artean egoan Inuntziaga. Hara eroan ebezan atxilotuak, ostean sailkatu eta kartzeletara eroateko; batzuk epaiketa izango eben, eta beste batzuk zuzenean fusilatu ebezan. Ia ez

Apustuak: jokoa ala epidemia bat?

2019-04-19
Apustu-etxeakBINKE / 2019ko apirila Apustuak: jokoa ala epidemia bat? TESTUA: Ixone Muñiz Arana Gizakiok entretenimendu iturriak behar izaten ditugu egunerokotasuneko lan, ikasketa edota arazoetatik une batez bada ere aldentzeko, eta asko izan daitezke horretarako bideak. Azkenaldian, ordea, gizartean indarrez sartu den entretenimendura bideratutako «moda» batek polemika handia sortu du. Apustuak egiteaz ari gara, eta honezkero, asko dira apustuen joko horrek sor ditzakeen adizio eta kalteez serioski arduratzen hasiak direnak. Aski ezagunak dira orain hiru hamarkada heroinak herritar askoren bizitzetan eragin zituen hondamendi konponezinak. Ezer gutxi zekien gizarteak droga honen inguruan, baina gazte generazio baten zainetan barrura arte sartzea lortu eta

«Aste Santua»

2019-04-19
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2019ko apirila Aste Santuaren herri-zentzua aldatzen etorri jaku uritartze leku-denporetan. Baina atzera begiratzen badogu, Aste Santua eleiz kutsuz beterik egoan eta jendea eleizkizunetara joaten zan hutsik egin barik. Eleiz kultura indartsu horren ezaugarri lez, Gorbeialdeko herri-esaunda pare bat aipatzea baino ez dago. Aikomenzan. «Aldi baten, baserritar bat, eleizkizunera barik ote bila joan zan basora Bariku Santuz zapatuan labesua egiteko. Baetorren ote-karga lepoan dala eta halako baten, ote-karga eta guzti aidean joan eta ilargian geratu ei zan kondenaturik lurretik ikusten diran gerizpeak sortuz». «Beste baten, beste baserritar bat be, eleizkizunera barik, egur-abarretan joan zan Bariku Santuz. Baekarren

«Eskerrik asko!», Josu Zabalo

2019-04-19
Josu Zabalo BilbaoBINKE / 2019ko apirila Eskerrik asko! Abiada bizian pasatu da Korrika 21 guretik, ariniketan. Zeozer utziko du zurrunbilo horrek, baina. Denetan garrantzitsuena hauxe: Galdakaok eta Usansolok erakutsi dutela, beste behin ere, hizkuntzaren berreskurapenerako hain beharrezkoa den herri nahia, orain artean egin izan duten bezala. Euskararen geroa errautsetan amilduko ez dena badakigu. Korrika-Euskal Herria-Euskara banaezinak dira. Hiru erreferentzi dontsuok barneratuak izan daitezen, asko lagundu du Korrikaren zentzu herritar eta partehartzaileak, ekimen zabala, dinamikoa eta bizia dela medio euskarak denon partaidetza behar du, txiki, gazte zein helduena, guztiontzat eta guztiona da. Gizarte osoaren eragina lotu nahian, hamaika pertsonaren eskuhartzeak, hotsak,

Hellydays: «Luzarorako proiektu bat bezala ikusten dugu gure taldea»

2019-04-19
Hellydays musika taldeaBINKE / 2019ko apirila «Luzarorako proiektu bat bezala ikusten dugu gure taldea» TESTUA: Ixone Muñiz AranaARGAZKIA: Hellydays taldea Unaik, Xabik, Dunixik eta Danik osatzen duten laukote galdakoztarrak 2018an jarri zuen abian Hellydays izeneko musika taldea. Laurak izan dira beste talde batzuetako kide, baina oraingoan, buru-belarri murgildu dira denborarekin egonkortzea espero duten proiektu berri honetan. Hellydays: izen berezia talde batentzat… Bai, berezia da, ezta? Asko luzatu zitzaigun izen bat aukeratzearen kontua, ez ginen ados jartzen. Garagardo artean irten zen Hellydays izena, oporrek —ingeleseko «holidays»— islatzen duten alde ona eta infernuak —«hell»— daraman alderdi ilunaren konbinazioak ematen zuen kutsua gustatu

«Lehen maitasuna», Nerea Urgoiti

2019-04-19
Nerea Urgoiti GalarzaBINKE / 2019ko apirila Lehen maitasuna Lehen maitasuna berezia omen da, bakarra. Gehiengoari lehen maitasunari buruz galdetu eta maitasun erromantikoarekin oroitzen hasten da; herriko jai haietako kalimotxo zaporeko lehen musuarekin, eskutik helduta emandako paseo inuzente haiekin, mahai azpitik pasatako ohartxo anonimoekin edota txoko ilun haietan ezkutuan egindako laztan eta fereka ez hain inuzenteekin. Beste batzuek, ordea, lehen maitasuna entzun eta amak kontatutako lehen ipuina oroitzen dute, aitaren lehen irribarrea, aiton-amonekin ikasitako lehen kantak, neba-arrebekin izandako tira-birak edota beti mozkortzeko prest dagoen lagun talde zoroaren abenturak. Maitasun asko daude, bai, baina horiek burmuineko hemerotekan bilatzen hasten garen bakoitzean benetako

Kepa Lizarraga: «Edozein akats txiki oso garesti ordaintzen da mendi altuan»

2019-03-31
Kepa Lizarraga, kirol-medikuaBINKE / 2019ko martxoa «Edozein akats txiki oso garesti ordaintzen da mendi altuan» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Kepa Lizarragaren artxiboa Medikuntza eta mendiarekiko maitasun zoragarria helarazten du Kepa Lizarragak bere erantzun bakoitzean, bere aitagandik —Ramon, «praktikantea»— eta bere maisu izan zen Jose Luis Goti medikuagandik jasota. Gustuko du mendia, eta gustuko du besteak zaintzea. Bi esparru horrek uztartzen bizitza osoa badarama ere, ofizialki erretiratu berritan eman dio Lizarragak despedida bere ogibideari: Alex Txikonen azken espedizioko medikua izanez. Galdakaora bueltan elkartu gara berarekin. Behintzat osorik itzuli zara! Bai, zorionez! Gainera bapateko zerbait izan da niretzat Alex Txikonen abentura berrian

«Isilik, mesedez», Xabi Zamakona

2019-03-22
Xabi Zamakona GonzalezBINKE / 2019ko martxoa Isilik, mesedez «Por qué no te callas?» esan zion behin Espainiako erregeak Hugo Chavezi, munduari bira eman zion liskar batean. Izan ere, pertsona batzuek zailtasun izugarriak dituzte isilik egoteko. Gizarte honetan denok dauzkagu iritziak sortuta, eta gure ikuspuntua defendatu nahi dugu guztiaren gainetik. Horretarako, arma boteretsu bat erabiltzen dugu bestearen aurka eraso egiteko: hitza. Hala ere, ez gara konturatzen egiten ari garen akats galantaz: bestearen hitzak ez ditugu entzuten, gureak esateko premia handiegia dugulako. Hortaz, hitzak airean galtzen dira. Aurreko ideia hori iraultzeko, isiltasuna goraipatu nahiko nuke. Ongi erabiliz gero, pertsonei mesede egiten digun

«Marti-oilarra»

2019-03-15
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2019ko martxoa Euskaldunon etxalde edo baserrietako oilategietan, etxe-etxeko izan dogu oilarra eta batez be, marti-oilarra. «Ollar» izen zaharraren jatorrira bagoaz, Euskaltzaindiak «yeismoan» jausi ez egiteko, «-ll- il-» idazteko araua emon aurretik, «ollo+ar > ollar» daukagu, hau da «ollo» femeninoari «ar» erantsi maskulinoa adierazteko, beste kasu askotan legez, esaterako: asto/astar; katu/katar; uso/ usar; azkona/azkonar; sagu/satar; suge/suga(a)r; mando/mandar; ote/otar; erle/erlestar etab… nahiz eta hiztegietan euskerazko femeninoa maskulinoz itzuli, —kasurako, asto= burra, litzateke eta astar=burro, eta horrela beste guztiak—. Oilarrak era askotakoak dira eta danak beharrezkoak oiloen arrautzak oilalokeak ezarri eta txitak aterako badira. Baina oilarren artean, marti-oilarra da
1 … 106 107 108 109 110 … 120