Erreportajeak 

Zamakoaren giroaBINKE / 2021eko urtarrila Somera ez da beti gazteena izan TESTUA: Iñigo Larrea LabarrietaARGAZKIAK: Mireia Gezuragaren laguntzaz jasotakoak Galdakaoko Gipuzkoa kalea —Somera izenez ezaguna— ez da beti gazteentzako modako gune izan. Orain 30 urte arte adinekoen tabernak baino ez zeuden bertan, eta gazteak beste inguru batean ibiltzen ziren herrigunean parrandan: Zamakoa kalean. Pub eta gaueko tabernaz beteta zegoen Zamakoa, jai propioak zituen eta kalea itxi egiten zen maiz, jende pilaketengatik. Erreportaje honek garai ez hain urruti horiek gogoratu gura ditu sei lagunekin batera. Gazte askok Somerako giroa betidanik existitu izan dela pentsatu arren, hori ez da beti horrela izan.

Aldekoa KapitainaBINKE / 2021eko urtarrila Tximelarre Goikoa zergatik da «Kapi»? TESTUA: Beñat Armentia eta Julen UrrutxurtuARGAZKIA: Espainiako Aire Armada Asko dira Tximelarre edo Tximiolarra Goikoari «Kapi» deitzen diotenak. Bertako jaiak ere Kapiko jaiak dira. Baina, nondik dator izen hori? «Capitán Aldecoa» izenetik. Hala zuen izena lehen Galdakaoko auzo honek, eta erreportaje honetan Aldekoa kapitaina nor zen deskubritu dugu. Askotan garrantzirik eman ez eta jaramonik egiten ez den arren, Galdakaon eta Usansolon aurki daitekeen kale eta auzo orok badu bere izenaren ondotik honen zergati bat. Batzuetan gertakari konkretu baten edota pasarte zehatz baten oroigarri, besteetan aldiz itzal handiko norbaiti gorazarre, edota

Rapero galdakoztarrakBINKE / 2020ko azaroa Rapa, doinu berrien xerkan TESTUA: Beñat Armentia ArriandiagaARGAZKIA: Jon Gomez Garai Azken urte hauetan indarra hartu duen musika generoa da rapa. Datu bat ematearren: dozena bat dira dagoeneko Galdakaon musika mota honen baitan dabiltzan gazteak. Hau gertutik jasotzeko, rapean diharduten lau galdakoztarrekin batu, genero honen ezaugarriak ezagutu eta rapak ondotik dakartzan hainbat gai ekarri dira lerroarte honetara. Musikarekin lotura estua duen herria da Galdakao. Denboraren makina hartu eta atzera eginez gero, hor dugu Maximo Moreno. Bera izan zen askoren ustez gure herriko musikagintzaren aitzindari, gazte zela Zaletasuna koroa sortzearekin batera, Dinamitaren bandako oboe jolea zen,

Galdakoztar bat dokumentazio historikoen zaindariBINKE / 2020ko urria Mari Gorostiza, altxorren jagole fina TESTUA: Iñigo Larrea eta Julen UrrutxurtuARGAZKIAK: Senide eta lagunek utzitakoak Lau hamarkadatan EAJ alderdiaren eta Eusko Jaurlaritzaren milaka artxiboren zaindari galdakoztar bat izan zen, eta horri esker eratu ahal izan zen hein handi batean Euskal Abertzaletasunaren Artxiboa. Mari Gorostizaren inguruan ari gara, eta erreportaje honetan batu dira gure historiaren parte diren istorioak. Historian zehar askotan egon dira oharkabean borrokatzen egon diren heroiak. Zoritxarrez, ez zaie behar beste meritu ematen, eta askotan, haiek egindako lana gaur egun ere baliagarria izan daiteke. Euskal Herriko historian ere horrelakoak izan ditugu,

Asun Matilla, goian begoBINKE / 2020ko urria Beste euskaltzale amorratu bat hartuko du gure zeruak TESTUA: Beñat Armentia ArriandiagaARGAZKIA: lagunek utzitakoa Salamankan jaio zen 1961ean Asun Matilla, eta bere familiako baten hileta bat zela medio etorri zen lehen aldiz Bizkaira, oraindik txikia zela. Jatorrizko herrira itzuli bezain laster erabaki zuen familiak hemen aurkitu zutela haien lekua, eta hortik gutxira sorterria utzi eta Basaurin bizitzea erabaki zuten. Galdakaora bizitzera 18 urte zituela etorri zen, ezkondu eta berehala. Bi seme ere izan zituen. Itsasoaren maitalea zen Asun, eta maiz joan ohi zen Algortako portura kosta eta honen kresala gertu sentitzera. Nabarmentzekoa da

Covid-19 hezkuntzanBINKE / 2020ko iraila Ezohiko ikasturtera buelta TESTUA: Beñat Armentia ArriandiagaARGAZKIAK: Jon Gomez Garai Joan den martxoaz geroztik, konfinamendua hastearekin batera itxi zituzten haien ateak Galdakaoko eta Usansoloko ikastetxeek. Itxialdian zehar izandako bizipenak tarteko, oporraldiari esker indarberriturik hasi dute ikasturtea irailean: neurri, baliabide eta egoera berri zein ez horren berrietara moldatuz. Ezohiko ikasturtearen itzulera zelakoa izaten ari den aztertu gura izan dugu. Badira sei hilabete hezkuntza esparruko kide orok ikastetxeak laga eta bakoitzak bere bidea hartu behar izan zuenetik. Batzuek aurrez aurrekoa alboratu eta telematikoki jardun, beste batzuk berriz haien seme-alaben makulu bilakatu, eta beste zenbaitek langabezian edo ABEEan

Zabortegia KortederranBINKE / 2020ko uztaila Zaldibarkoa baino hurbilago dugu Bistibieta TESTUA: Iñigo Larrea LabarrietaARGAZKIAK: Gotzon Almaraz Bistibietako zabortegia Kortederra auzoan dago, Galdakao eta Zornotza ondoan. Berez, Lemoan kokatuta dagoen zabortegia da, baina inguruko herriak bertatik oso hurbil daudenez, zabortegian bertan gerta litekeenak eragin zuzena izan dezake Galdakao eta Usansolon. Hainbat galdakoztar urteetan zehar zabortegiak sortzen duen kiratsaz eta zarataz kexatu izan direla kontuan hartuta eta Zaldibarkoa gogoan, etxe ondoko zabortegia gertutik ezagutu gura izan du Binkek. Kortederrako auzokideek Lemoako eta Galdakaoko udaletara hainbat kexa bideratu izan dituztela aldarrikatzen dute, baina momentura arte ez zaie inolako irtenbiderik eskaini. Nabarmentzekoa da ere,

Covidaren feminizazioaBINKE / 2020ko ekaina Pandemia baten zantzu feminizatua TESTUA: Beñat Armentia Arriandiaga Krisi honek, beste hainbat alorren artean, zaintza lanek izan ohi duten izaera feminizatua ikusarazi dio munduari. Izan ere, ordaindutako zein ordaindu gabeko zainketa lanei dagokienez, gizonen aldean emakumeak izan dira nagusi. Lan honetan, pandemia garaia genero ikuspegitik aztertzearekin batera, hainbat lekukoren testigantzak eta iritziak jaso ditu Binkek. Krisiak gizartean izan duen eragina aztertuz gero, komeni da hau genero ikuspuntu batetik erreparatzea, emakumeen eta gizonen gainean izan duen talka desberdina izan baita hauetako bakoitzean. Feminismoak historikoki salatu duen genero zapalkuntza eta honen baitan aurkitu daitezkeen genero gabeziak inoiz

Xabier Valenciaren lanaBINKE / 2020ko ekaina Galdakaoko historiari errepasoa, baserri eta etxeak aztertuz TESTUA: Iñigo Larrea LarrabietaARGAZKIA: Amaia Agirre Binkeren hileroko kolaboratzaile Xabier Valenciak XVI. mendetik 1936. urte arteko Galdakaoren historia batu du, bertako baserri eta etxeak aztertuta. Hilero 27. orrialdean aurkituko dituzu liburu honetako «pildoratxoak». Dozenaka kolaboratzaile ditu, zorionez, Binkek. Eta urtarriletik aurrera hileroko kolaboratzaile da Xabier Valencia historialari galdakoztarra eta. Bada, urte luzez egindako lanaren ondorio, Galdakaoren historia batzen duen liburua kaleratu berri du. Historialariaren hitzetan: «Historia handia ezagutzeko, historia txikia ezagutu behar da». Ideia horretan oinarritu da Valencia lana burutzeko; herri mailako historia ezagutzeko, Galdakaoko baserri eta