BINKE

Goiko menua

  • Nor gara?
    • Lantaldea
    • Publizitatea
    • Gure egutegia
    • Babesleak
  • Binkekideak
    • Binkekideen zozketak
    • Egin zaitez Binkekide
  • Harremana

Menu nagusia

  • Albisteak
    • Aktualitatea
    • Aginke!
    • Sormene
    • Kabitik
  • Elkarrizketak
    • Elkarrizketa orokorrak
    • Enbaxadoreak
    • Berton inde
    • Gurera etorriak
    • Taldeka
    • Ostike!
  • Iritziak
    • Ohiko kolaboratzaileak
    • Herritarren iritziak
    • Gure berbaz
  • Erreportajeak
    • Erreportajeak
    • Atzera begira
  • Multimedia
    • Bideoak
    • Argazkiak
  • Hauspotu
  • Nor gara?
    • Lantaldea
    • Publizitatea
    • Gure egutegia
    • Babesleak
  • Binkekideak
    • Binkekideen zozketak
    • Egin zaitez Binkekide
  • Harremana

logo

  • Albisteak
    • Iskander Sagarminagak Hiruko Koroa lortu du, Katalina kanala igerian zeharkatu ostean

      2025-07-10
      0
    • Galdakaotik igaroko da aurtengo Espainiako Vuelta, irailean

      2025-07-10
      0
    • Ainhoa Cantalapiedrak Pinpilinpauxa txosnan kontzertua eskainiko du, Bilboko Aste Nagusian

      2025-07-09
      0
    • Haurrentzako ur puzgarriak jarriko dituzte bihar Elexaldeko igerilekuetan

      2025-07-09
      0
    • Trafiko afekzioak izango dira gaur gauean Galdakao eta Zornotza arteko mugan

      2025-07-09
      0
    • Txomin Egileorreko obrek irauten duten bitartean sarbidea bermatuta izango dute auzokideek

      2025-07-08
      0
    • Eneko Arrieta, Espainiako Eskolarteko Txirrindularitza Egokituko txapeldunorde

      2025-07-08
      0
    • Maria Casillas igerilariak munduko errekorra hautsi du, 4x100 krol modalitatean

      2025-07-07
      0
    • Kalistenia gune berria zabaldu dute Usansolon, Emakumeen parkean

      2025-07-07
      0
    • Aktualitatea
    • Aginke!
    • Sormene
    • Kabitik
  • Elkarrizketak
    • Ane Irazola eta Emilio Mardaras: «Euskadiren historia ezagutzera ematea du helburu Sabino ...

      2025-06-23
      0
    • Fran Sierra: «Astrologia ez da magia, zeruaren irakurketa sinbolikoa baizik»

      2025-06-23
      0
    • Ibon Lopez de Letona: «FIBA Europa Kopa irabaztea merezi genuela sentitzen dut ...

      2025-05-26
      0
    • Ines Vaquero eta Nagore Ugarriza: «Da Capo Musika Banda publiko gazteagoa erakartzea ...

      2025-05-26
      0
    • Jone Calzada: «Etxetik irteteko independentzia da gehien faltan botatzen dudana»

      2025-05-26
      0
    • Sandra Bustamante (Koala Baby): «Saltoki handiek baino kalitate hobeko zerbitzua eskaini behar ...

      2025-05-26
      0
    • Maitane Salvador 'Mahessatay': «Espiritualitatea nork bere ariman sinestea da»

      2025-04-23
      0
    • Josu Etxaburu: «Ale bakoitzak lagunduko du Euskal Herria nahi dugun modukoa izaten»

      2025-04-23
      0
    • Unai Sánchez: «Niretzat ametsa da Athletic Clubeko jokalaria izatea»

      2025-03-24
      0
    • Elkarrizketa orokorrak
    • Enbaxadoreak
    • Berton inde
    • Gurera etorriak
    • Taldeka
    • Ostike!
  • Iritziak
    • «Eraso matxistak... Udala bidelagun?», Aintzane Urkiza

      2025-07-07
      0
    • «Elaia gurean», Manu Etxebarria

      2025-06-23
      0
    • «Aho bizi eta 'hogar'-etan bizi», Irati Bediaga

      2025-06-18
      0
    • «Isilaldia», Ainara Artetxe Izaskun Rekalderen lagunaren iritzia

      2025-06-14
      0
    • «Galdakanoko lehen eskola», Aitzol Altuna

      2025-05-26
      0
    • «Ibilaldia 2025», Manu Etxebarria

      2025-05-26
      0
    • «Euskaraldia, euskaldun moduan armairutik ateratzeko aukera ederra», Ainhitze Bizkarralegorra

      2025-05-19
      0
    • «Taloak», Manu Etxebarria

      2025-04-23
      0
    • «Galdakaoko ondare historiko-artistikoa II», Estibaliz Apellaniz

      2025-04-23
      0
    • Ohiko kolaboratzaileak
    • Herritarren iritziak
    • Gure berbaz
  • Erreportajeak
    • Santiago Amillanoren argazkiak

      2025-06-23
      0
    • Mundutik Galdakaora euskara tarteko

      2025-06-23
      0
    • Nola eragin du itzalaldi elektrikoak Usansolon?

      2025-04-28
      0
    • Adiskide Pilota Elkartea, 50 urte pilota eta herriaren arteko harremana estutuz

      2025-04-23
      0
    • Eva Naranjoren argazkiak

      2025-04-23
      0
    • Ganguren Mendi Taldea, 80 urte naturaz eta bizipenez beterik

      2025-02-24
      0
    • Bekeakoei esker 1933an eraikitako zubiaren historia

      2025-01-20
      0
    • Eguzkibegi Ikastola: «Ikasleen aniztasunari erantzun pertsonalizatua ematen diogu» | Publierreportajea

      2025-01-17
      0
    • ARGAZKIAK | Errege Magoak eta Gabone Izarra Galdakaon izan ziren

      2025-01-17
      0
    • Erreportajeak
    • Atzera begira
  • Multimedia
    • Bideoak
    • Argazkiak
  • Hauspotu
Atzera begira
Hasiera›Erreportajeak›Atzera begira›Dardar egingo genuke 1935eko Bisita Orokorrarekin

Dardar egingo genuke 1935eko Bisita Orokorrarekin

Binke
2020-02-20
601
0

Eduren pasarte historikoak
BINKE / 2020ko martxoa

Dardar egingo genuke 1935eko Bisita Orokorrarekin

TESTUA: Edu Madina Etxebarria
ARGAZKIAK: Edu Madinaren artxiboa

Galdakao bidaiari asko izan dituen elizatea da eta izan da. Bilbo eta Donostia batzen zituen errege-bide zaharra igarotzen zen guretik; Urgoititik Arabara bide desberdina hartzen zen, eta Erletxetako bidegurutzetik Txorierri eta kostarekin. Garai hartako gurdi eta zelabereekin bidaiari asko hemendik igarotzeak zaldiak aldatu, jan-edatekoez hornitu edota gaua igarotzeak zekarren. Horregatik Galdakao ondo hornituta zegoen «salmenta etxe» eta tabernekin.

Bizkaiko jaurerriek, 1635. urtean, Bisita Orokorra deitu zitzaion ikuskaritza jaso zuten —Galdakaok tartean—, herriko taberna, mesoi, okindegi, errota eta harategiek arau guztiak jarraitzen zituztela bermatzeko. Horrela ba, gurera ere «bisitaria» eta «afinatzailea» etorri ziren. 

Merkadilloko «salmenta etxea»

Bigarren honen beharra komertzioetako saltzen zituzten edari eta produktuen pisu eta neurriak ondo zeuden egiaztatzea zen. Bisitariaren beharra aldiz, zabalagoa zen, herriko bi «errejidore fielekin» batera egiten zutena —hauek gaur egungo alkatearen lana egiten zuten—: errepide, zubi eta galtzaden egoera ondo dagoela bermatzea, kontu-liburuak ikuskatzea, errejidoreek iruzur egiten ez zutela kontrolatzea, bideek gurdientzat egoki jarraitzen zutela bermatzea, taberna eta bestelakoetan pekaturik egiten ote zen jakitea, auzokideak «meza berrietara» joaten ez zirela ikustea —meza berria apaizek lehenengoz ematen zuten elizkizunari deitzen zitzaion, eta horretarako gertuko familia baino ezin zen joan—, herriaren ondare hartzen ziren zuhaitz emankorrak bota ez zituztela bermatzea, inguruko erreketan zelan arrantzatzen zen ikuskatzea, zapatari, albaitari, zirujau, mediku, ferratzaile edo barberuek zegozkien lizentziak zituztela bermatzea eta lapur, eskale edo Jainkoaren kontrako biraoak egiten zutenik herrian ez zegoela kontrolatzea, besteak beste.

Egungo udaletxean zegoen «salmenta etxea»

Tabernetan egiten zuten kontrolean sakontzeko, hauek ziren hauetako bakoitzean gehien kontrolatzen zituztenak: muga-zergak ordaintzen ote zituzten, gauetan euren etxean lo egiteko jenderik hartzen zuten, jokatzeko naipeak zituzten eta dirua tarteko jolastea onartzen zuten, saltzen zuten ardoa ona zen edo urarekin nahasten zuten, saltzen zituzten edarien neurriak egokiak ziren, salneurriak egokiak ziren eta hauek zerrenda bistara ote zituzten —prezioak errejidoreek ezartzen zituzten, orduko «alkateek»—… Gainera, mesoiek animalientzako askak ere garbi bazituzten, garagar eta lastorik zuten, edo tabernatik gertu ganadua ez zutena kontrolatu behar zuten.

Galdakaon eta Usansolon sei taberna zeuden garai hartan: Bengoetxen, Urretan, Iturrondon, Abusun, Urgoitin eta Oinkinan. Baina antza ez zuen ondo amaitu batek ere ez, denek isun banarekin amaitu baitzuten, ardo txarra saltzeagatik, exijitutako neurrian ez saltzeagatik edo kartetan egitea onartzeagatik ardo apustuak —edo bestelakoak— tarteko zirela.

Gaur egun dardarka hartuko genituzke kontrol hauek… ezta, herrikide?

Albiste honekin lotuta...

Aurreko albistea

Kepa Otaegi: «Jasotakoak iraun dezan, transmititzeko beharra ...

Hurrengo albistea

Hamaika urteren ostean, Usansoloren segregazio prozesua martxan ...

0
Partekatu
  • 0
  • +

Kategoria bereko albiste gehiago

  • Atzera begira

    Egurbideen garrantzia gurean

    2021-06-18
    Binke
  • Atzera begira

    Artzaintzaren ganadurako Kortak

    2021-10-24
    Binke
  • Atzera begira

    Eskolea kuartel bilakatu zanean

    2021-02-19
    Binke
  • Atzera begira

    Herri-lurrak, herriaren sostengu

    2020-10-23
    Binke
  • Atzera begira

    Presoak Ganguren basobarritzen

    2022-12-26
    Galdakao
  • Atzera begira

    Herria «askatu» ebeneko jaiak

    2020-09-28
    Binke

AKTUALITATEA

Aktualitatea

Iskander Sagarminagak Hiruko Koroa lortu du, Katalina kanala igerian zeharkatu ostean

Iskander Sagarminaga igerilari galdakoztarrak munduan gutxi batzuek egiten dituzten erronkak egin ditu azkenaldian Eider Eibar...
  • Galdakaotik igaroko da aurtengo Espainiako Vuelta, irailean

    Galdakao
    2025-07-10
  • Ainhoa Cantalapiedrak Pinpilinpauxa txosnan kontzertua eskainiko du, Bilboko Aste Nagusian

    Galdakao
    2025-07-09
  • Haurrentzako ur puzgarriak jarriko dituzte bihar Elexaldeko igerilekuetan

    Galdakao
    2025-07-09
  • Trafiko afekzioak izango dira gaur gauean Galdakao eta Zornotza arteko mugan

    Galdakao
    2025-07-09

Argitaratzailea: Aitu elkartea © CC BY-SA 3.0
Lege Gordailua: BI-41-2016 | ISSN: 2444-9385
Babesleak: Galdakaoko Udala
eta Bizkaiko Foru Aldundia

680 74 32 11
info@binke.eus

Idatziguzu
 

Loading Comments...