Iritzia
Unai Atutxa Barrenetxea
BINKE / 2021eko apirila

Beydik badaki

Urteak dira Amamak goiko pisua alokairuan duela; nik lau bat urte izango nituen lehenengoz alokatu zuenean. Pertsona eta familia ugari bizi izan da urte luze hauetan pisu horretan, maletak istorio eta kulturaz gainezka dakartzaten pertsonak, eta Amamak denekin izan du harreman oso estua. Baina denen artean, bada berezia den norbait: Beydi.

Familia Senegalen utzi eta lan bila etorri zen Euskal Herrira, bildutako diru apurra familiari bidaltzeko asmoz. Kasualitatez eta kausalitatez, Amamaren goiko pisura iritsi zen; gure bihotzetan betiko geratzeko. 

Kartetatik bueltan, Amamak ezusteko handia hartu zuen etxera iritsitakoan. Besaulki batean Birramama zena zegoen, puntu egiten; beste besaulkian, goiko pisuko senegaldar arrotza, lo. 

— Amama: Ama, zertan zabiltzate? Nolatan bera hemen lo?

— Birramama: Ba, ate-hotsa entzun dut, eta ireki dudanean, «Irene, Irene» baino ez diot ulertu; pentsatu dut zurekin berba egin gurako zuela. Orduan, jateko imintzioak egin dizkiot, eta keinu bidez elkar ulertu dugu. Bi arrautza eta patata batzuk frijitu dizkiot, eta batera jan dugu. Gero, puntu egiten hasi gura izan dut, baina artileak korapilo lar izan ditu niretzat, eta berak lagundu dit. Azkenean, lo geratu da zu itxaroten; manta batekin estali dut.

Hortik aurrerakoa maitasunez irundako kontu eder bat da. Birramama, urteetan aurrera joan ahala, apurka-apurka itzaltzen hasi zenean, ez zen hirugarren pisutik oinez kalera jaisteko gai. Hala ere, gutxitan geratu zen kaleko haize freskorik gabe; izan ere, egun osoko lanaldia bukatu ostean, Beydik beti jotzen zuen amamaren atea: «Arrasti on, Ama. Arrasti on, Amama. Paseo!». Paseo horiek magikoak behar zuten izan, derrigor; ez dago ulertzerik, bestela, nola molda zitezkeen euskaraz soilik zekien Birramama eta espainolez ere doi-doi aritzen zen afrikarra. Elkar zoriontsu egiteko aparteko trebezia zuten. Birramama zendu zen egunean, gutxik egingo zuten negar Beydik egin gisara; maitasunak umeldutako negar-anpuluak bereak. 

Joan den astean, Beydik Senegalera joan behar izan zuen familiarengana; bere berben arabera, oraingoan ez ei du itzultzerik izango. Bideo bat grabatu genion, eta zera esan nion: «Badakizu hemen gaituzula edozertarako». Ba, zer pentsatua eman dit esandakoak. Izan ere, gure artean egon den 15 urteotan, nik ahal eta berak behar baino gutxiago lagundu diodala jakin badakit; onartze hutsak min ematen du.

Eskerrak Amamak eta Birramama zenak, duten guztia eman izana; horrek lasaitu egiten nau, horri esker ez baitira hitz antzuak nik esanak.

Eskerrak amama eta birramamak ditugun, unibertsitatean irakatsiz ikasten ez dena erakutsiz irakasteko. Beydik badaki hemen gaituela edozertarako.