«Españakeriak», Gilen Aldazabal
Iritzia
Gilen Aldazabal Goti
BINKE / 2024ko urria
Berriz ere, Espainiaren zainik ilunena aurkitu dugu. Norbaitek euskal presoen izaera politikoa frogatzea planteatuko balu, nekez egingo luke Espainiako eskuinak baino hobeto, komunikabideen eta «betiko» pentsamendu-korronteen
guruen eskutik.
Euskal presoekin mantentzen duten salbuespena beti izan direnaren erakusle da: preso politikoak. Bizitza salbuespenezkoa izan da beti motibazio politikoagatik preso dauden pertsonentzat, bai segurtasun goreneko espetxeetatik, bai gainditutako sakabanaketa-politikatik, bai edozein presok izan beharko lukeen espetxe-bideari eta bide juridiko arruntari
jarritako oztopoetatik.
Torturarik izugarrienak justifika zitzakeen Espainia ilun hartan, biktimak «merezi bazuen», ahaleginak egiten zituzten esateko baietz, preso arruntak zirela. Eta, hala ere, euren eskubideak eta senide eta lagunenak urratzen zituzten salbuespenezko tratamenduak jasaten zituzten.
Kontraesan hori agerikoa izan da dozenaka urtetan, eta min handia eragin die presoei eta senideei. Bizitzak, kalte psikikoak eta fisikoak, benetako estortsio ekonomikoak… hamaika neke.
Gatazka honetako eragileek, presoek barne, urteak eman dituzte ahaleginak egiten salbuespenak eta baita asko sufritu duten hirugarrenei egindako kalteak atzean uzteko. Baina egiaztatu dugu Espainiak berdin jarraitzen duela, ilun.
Europako legediaren transposizio batek aitortzen dio edozein presori beste herrialde batzuetan betetako kondena-denbora. Aplikazio horrek euskal presoei mesede egiteak eta zigorra betetzeko data hurbiltzeak normaltasunaren aurkako aldarri iluna eragin du. Kosta ala kosta, ohiz kanpoko zigorra aldarrikatzen dute, Europako edo berdin da nongo legedien gainetik. Euskal presoek salbuespenezko linbo batean egon beharko lukete, non denak balio duen, euren eskubideak izan ezik. Eta gero, politikari horiek beraiek demokrazia eta giza eskubideak irakasten dizkiete hirugarren herrialdeei… hamaika ikusteko jaioak gara!
Zer ez da gertatuko egun ez oso urrun bateanfrogatzen bada euskal preso asko espazio ilunetan egindako deklarazioetan oinarrituta zigortu dituztela, non tratu txarrak eta torturak justifikatzen ziren «merezi zutelako!» Ikertu gabeko torturak eta tratu txarrak. Kardiologoak eta psikiatrak presta daitezela, orain Europako lege baten transposizio
soil baten aurka ari diren horiei arreta emateko.
