Jon Gomez Garai

Nekane Arroyo: «Edozerrekin ‘pikatzen’ den horietakoa naiz»

2017-10-20
Nekane Arroyo, udaltzainaBINKE / 2017ko urria «Edozerrekin ‘pikatzen’ den horietakoa naiz» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Jabi Rojo Sasoi betean dago Nekane Arroyo, eta bere burua gainditu beharra duen edozein probak erakusten du hori, ez baitago gogor egingo dion saiorik. Telebistako edo lupetz arteko ariketak ondo gainditzen ditu udaltzainak, baina gai izango al da gure galderak behar bezala erantzuteko? Lehen El Conquistador, orain Izan Invictus. Lehiak ala famak deitzen zaitu gehiago? Lehiak, duda barik. Txikitatik oso lehiakorra izan naiz, eta gainera edozer gauzarekin «pikatzen» naiz. Gimnasioan, adibidez, entrenatzen dugunean, taldeko mutil «potenteenaren» ondoan jartzen saiatzen naiz, eta ariketak egiten ditugunean, bera

Zaharrak berri, oraindik erakargarri

2017-10-20
Dendarik zaharrenakBINKE / 2017ko urria Zaharrak berri, oraindik erakargarri TESTUA: Ixone Muñiz AranaARGAZKIAK: Jabi Rojo Ez dira hainbeste urte igaro antzinako baserri asko egungo eraikin berriztatuek ordezkatu dituztenetik, edota saltoki handi eta berriek betiko dendatxo umilen lekua hartu dutenetik. Halere, herri askotan badago bizirauteko nahiari eutsi eta oraindik ere zahartasunaren kutsua eta xarma darion txokorik. Galdakoztar eta usansolotarrek ez dute aparteko arazorik haien eguneroko beharrak aseko dituzten dendak aurkitzeko. Doazen bazterrera doazela, bertan topatuko dute supermerkatu, gozoki denda, taberna edota ile-apaindegiren bat, eskaintza zabala euren eskura. Baina bada urteek aurrera egin ahala, herri txikietan aurkitzea gero eta zailagoa den saltoki

«Dolare-etxeak»

2017-10-20
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko urria Gure baserriak sakabanatuak eta nahiko autarkikoak izan dira herriak uritartzen hasi arte. Hau da, baserri bakoitza, bere produktoetatik bizi izan da, abeltzaintza, labrantza, tresnagintza eta abar luze batetik. Etxeak be, gehiago edo gitxiago, autarkia horretarako egokituta egon dira euren egituran. Gure baserrietako produktuetarik bi aitatuko doguz: sagarra eta mahatsa. Behin urriraz gero, mahasduiak eta sagarduiak batu egiten ziran, apurka jan edo txakolina eta sagardoa lortzeko. Mahats eta sagarraren ardoa aterateko, dolare edo prentsa erabiltzen zan. Dolare batzuk soltuak ziran, nahinora eroateko, baina beste batzuk, etxeko atzeparteko gela baten fijatzen ziran beren beregi haga bat

«Positiboa naiz», Jaime Zubero

2017-10-20
Jaime Zubero LinazaBINKE / 2017ko urria Positiboa naiz Catalunyan bisitari hasi orduko, Pais Basc-ari buruz galdetzera zetozkidan, eta nik beti berri ilunen bat ahoan. Apur bat ezkorra nintzen. Duela 7 bat urte aldiz, Estatut-aren kolpearen ondoren herriak bat egin zuen Diada egunean: Procés-a jaio zen, kalean ernaldua. Neu eszeptiko nenbilen baina. Giroa oso positiboa zen han, erabakitzeko aldekoen gehiengoa osatu zen, eta Mas Presindet-aren «amb il-lusió» moduko leloak ditut gogoan,… eta positibo bilakatzen hasi nintzen. Euskaldunen artean berriz, esperantza gutxi ikusten nuen. Orduan hasi nintzen positibotasuna saltzen. 2017an, catalan-ak nekatzen hasiak zeudenean, azkenean deia: erreferenduma! Ni ilusioz betea, baina euskaldunok

«Euskaldunez harro, baina…», Mikel Polo

2017-10-20
Mikel Polo GerrikabeitiaBINKE / 2017ko urria Euskaldunez harro, baina… Katalunian gertatu dena ideologia eta nortasunaren aniztasunetik harago doa. Igandean eskolen aurrean giro baketsuan bildutako hiritarrek ez zituzten soilik katalanen eskubideak defendatu. Denoi dagozkigun oinarrizko eskubide unibertsalak defendatzeagatik zauritu zituen 844 lagun Espainiako poliziak. Espainiak daukan arazo nagusia, baina, ez da politikoa. Gizartea erabat kutsatu eta gaixotu duten indar faktikoek eraiki dute oinarrizko eskubideak babesteko traba nagusia. Espainiar estatuak koldarkeriaz exekutatutako indarkeria gogor salatu dute Europako hedabideek; espainiar hedabideek aldiz, ia ez dute jarraipenik egin. Katalunian zazpi urte daramatzan euskalduna naizen horretan nire herrikideen erantzuna ere arretaz jarraitu dut. Beste behin

«Katalanen batasuna», Miren Rodrigo

2017-10-20
Miren Rodrigo AurtenetxeBINKE / 2017ko urria Katalanen batasuna Duela sei urte heldu nintzen Bartzelonara, eta urriaren 1ean bozkatu nuen. Inork ez ninduen bozkatzera derrigortu. Nahi izan nuelako eta gure eskubidea delako bozkatu nuen, nahiz eta euskalduna izan erdi katalana ere sentitzen naizelako. Erabakitzeko eskubidea badugu eta horregatik, erreferendum egunean bizitakoa ez dut sekula ahaztuko. Eskoletan eta herri desberdinetan bizi izandakoa, itzela bezain hunkigarria izan zen; adineko pertsonak, umeak, nerabeak… denak elkartu ginen bertan. Denak helburu berdinarekin: bozkatzea. Eta berdin zen independentzia bai edo ez bozkatuko zenuen, berdin errespetatzen baitzen bakoitzak egindako hautua, egunkari, irrati edo telebista batzuetan kontrakoa esan den

«Futbol eskola euskalduna», Eneko Ibarretxe

2017-10-20
Eneko Ibarretxe LoroñoBINKE / 2017ko urria Futbol eskola euskalduna Triste eta minduta, atal honetan aurreko zenbakian Galdakao Futbol Eskola erdalduntzat hartu izanagatik. Erdalduntzat hartu eta hemen idatzi zuenaren arabera, bere eskakizunei kasu egingo ez bagenio bezala. Galdakao Futbol Eskolak ez du berea den kartelik jarrita Santa Barbara futbol zelaiaren kanpoaldean. Futbol zelaian dagoen denak ez du gurekin zerikusirik. Hala ere, ni neu gerturatu nintzen Binkeren aurreko zenbakian hementxe kexatu zen pertsonarengana, berak ezer argitaratu baino lehen, edozein kexa edo arazo izatekotan nigana etortzea eskatuz. Futbol Eskolarekin arazorik ez zuela esan zidan; are gutxiago monitoreen kontra —hauek umeekin euskaraz aritzen direla

«Gezur galantak», Miren Alapont

2017-10-20
Miren Alapont EtxanizBINKE / 2017ko urria Gezur galantak Emakumeek salaketa faltsu asko egiten dituzte»: Datu ofizialen arabera salaketa faltsuen kopurua %0,02 baino baxuagoa da. «Ni ez naiz ez feminista ezta matxista ere»: Feminismoak gizarte demokratikoagoa du helburu, hau da, emakumeek gizonek dituzten eskubide, aukera eta tratu berdinak izan behar dituztela defendatzen duen ideologia. Ez doa gizonen kontra baizik eta guztion alde, batera eta berdinak. Matxismoa ordea, gizona emakumea baino gehiago denaren ustea da. «Ez da eraso sexista, piropoa baizik»: Askotan piropoen helburua gizontasuna frogatzea da, sexualki limurtzaileak diren txantxak, mespretxuzko iruzkinak pertsonari buruz edo haren itxura fisikoari buruz… «Berdintasuna jadanik

«Karea baserrian»

2017-09-22
Manu Etxebarria AyestaBINKE / 2017ko iraila Gure herriak, uritartu egin aurretik, labrantzatik bizi ziran eta gure soloetako abonu edo ongarri erabilienak, satsa eta karea ziran harik eta abonu kimikoak etorri arte. Satsa lortzeko, azpigarri, ida eta orbelak erabilten ziran eta karea egiteko kare-harria. Gure soloetako ereitzak ziklikoak ziranez, ondo abonatu behar ziran lurrak uzta onak lortzeko. Satsa, korta-ganaduen azpietan egiten zan, baina, karea, karobietan. Karobiak biribilak ziran eta azpian arketa bat eukien sua egiteko eta gainetiko guztia kare-harria. Berotu eta berotu, kare zuria lortzen zan eta ura bota ezkero kare bizia. Auzolanean egiten zan karobi-beharra. Kare bizia gauza askotarako erabiltzen

Gaizka Chamizo: «Pailazo baten aurrean haurrak dira publiko profesionala»

2017-09-15
Gaizka Chamizo, pailazoa eta aktoreaBINKE / 2017ko iraila «Pailazo baten aurrean haurrak dira publiko profesionala» TESTUAK: Jon Gomez GaraiARGAZKIAK: Gotzon Almaraz Saltsa askok omen dute perrexila, hutsetik ez zen jaioko bestela hilabeteko protagonista deskribatu dezakeen esaldi ezagun hura. Baina horixe bera da, bai, Gaizka Chamizo galdakoztarra: bere izaera adierazkorra esparru profesionalera eramaten ari den «saltsa guztietako perrexila». Bizitza antzerki bat dela zioen Charles Chaplinek. Hainbesterako al da? Nik uste baieztapen horrekin esan nahi zuena, bizitza, antzerkiaren antzera, zuzenean bizitzeko eta sentitzeko dela, segundo oro. Segundo bakoitza biziz, antzerkian bezala, publikoarekin elkarrekintzan. Hainbesterako? Bai, noski, bizitza hainbesterako da. Amaieran teloia itxiko

«Vuelva usted mañana», Aitor Montes

2017-09-15
Aitor Montes LasarteBINKE / 2017ko iraila «Vuelva usted mañana» Seme txikia Galdakaoko Futbol Eskolan dabil, Zuhatzuko zelaian. Karteldegi osoa erdara hutsean dago. Orain urtebete Udalean kexa jarri nuen, ele bietan egoteko eskatuz. Handik gutxira jaso nuen erantzuna, futbol zelaian bertan: «¿Tú eres el padre de…?». Jakin zuten semearen izena ere. Beraz, adin txikiko mutiko baten eskubideak urratu zituzten, ume baten datuak entrenatzaileari eskaintzeagatik. Gainera, kexa jarrita ere errotuloa ez zuten aldatu. Euskaldun gaixoaren pazientziaz, berriro kexatu nintzen. Alkatearen gutuna ere jaso nuen, baina errotulazioak erdara hutsean jarraitzen zuen. Entrenatzaileen buruak ardura klubarena zela zioen, klubak berriz Udalarena… «Vuelva usted mañana»

«Sasoiz gagoz», Dativo Golzarri

2017-09-15
Dativo Golzarri MarañonBINKE / 2017ko iraila Sasoiz gagoz Paisaia naturalez gozatzea gustatzen jat, espezie ezbardinetako basoak, erreka garbiak, larre berdeak edota lur zabaletako zuhaitz zahar eta bakartiak atsegin dodaz. Aspalditik baina, gero eta gatxagoa egiten jat horrelakoak ikustea eta gure inguruan geratzen diran leku apurretan gizakiaren eragina biziki ugaritu da. Euskal Herriko paisaia idilikoak desagertuz doaz, asfaltoaren eta eraikuntzen mesedetan. Lur zati batek edo zuhaitz apur batzuek balio gitxi dabe edozein proiekturen aurrean. Azpiegiturengaitik baztertuta edo ahaztuta geratzen diran espazio berde gehienetan arkazi, Panpako plumero edota budleia bezalako espezie inbaditzaileak azkar zabaldu dira. Inguruko basoetan barriz, pinua eta eukaliptuaren nagusitasuna